Cuba                  
Nieuwsbrief over Cuba: 18 maart 2018
 
 

                        Hoofdredactie: Kees van Kortenhof 
INHOUD 
 
  1. Van de redactie
  2. Fellowtravellers: over dubieuze politieke vrienden
  3. Dolllaroverboekingen: vertraagd of stopgezet
  4. De terugkeer van de Lada's
  5. Cartoon: Alle militanten zijn gelijk maar.......... 
  6. Cuba financiert strijd tegen aids helemaal zelf
  7.  Recensie: De laatste vlucht naar Havana
  8. Tijdlijn Cuba
  9. Culturele Agenda
10. Het laatste nieuws

 
 CUBA 
U ontvangt deze CubaTips omdat u zich hebt opgegeven als abonnee.
 
Gratis
Geïnteresseerden kunnen zich hier voor een gratis abonnement aanmelden.
  
Wijzigingen
Wijzigingen van uw e-mail-adres en opzeggingen/uitschrijvingen kunnen via de link hierna gemakkelijk worden doorgegeven: klik hier
 
Voorgaande nummers
CubaTips als E-magazine verscheen voor het eerst in april 2002. Alle nummers vanaf 15 mei 2016 zijn hier op internet te lezen.   



Het laatste nieuws uit en over Cuba op Twitter
 
 
  Alle actuele berichten over Cuba op Facebook
BEST GEÏNFORMEERDE
WEBLOG OVER CUBA
 
 
CUBA-ARCHIEF
 

Dagelijkse informatie uit en over Cuba over de periode: 27 oktober 2003 t/m 23 augustus 2011 vindt u op onze archief-weblog.
 
KLIK HIER!
 
Deze nieuwsbrief CubaTips is de grootste wekelijkse onafhankelijke nieuwsbrief over Cuba in Nederland en Vlaanderen.

Onze Cubaweblog bevat dagelijks actueel nieuws uit en over Cuba.

Beiden zijn uitgaven van de Stichting Glasnost in Cuba.

De Stichting steunt sinds 1989 (juridisch opgericht op 18 april 1990) de vreedzame mensenrechtenbeweging in Cuba.
VRIJWILLIGERS



Onze Stichting Glasnost in Cuba is geheel onafhankelijk, bestaat uit louter vrijwilligers en ontvangt geen subsidies.

De Cubaweblog en de CubaTips zijn voor iedereen gratis.  De daarvoor te maken kosten worden betaald uit vrijwillige giften van individuele sympathisanten.
 
U kunt uw bijdrage overmaken op:
NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba.
 
 

Stichting Glasnost in Cuba

Sint Willibrordusstraat 52, 1073 VC Amsterdam
 
 
Telefoon:
06 10 80 83 33 of 020 679 02 89  

Banknr.:
 NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba
 
 

De redactie van CubaTips stelt de gegevens in deze nieuwsbrief zo zorgvuldig mogelijk samen. We kunnen echter niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele foutieve informatie noch voor het gebruik van deze informatie en eventuele nadelige gevolgen daarvan. 
Indien deze Nieuwsbrief niet goed leesbaar is of indien de linken ervan niet goed werken, raden we u aan de versie op internet te gebruiken: klik hier.
 
1. Van de redactie
 Over dit nummer
Wat veel linkse mensen in de jaren zestig met het Cuba van Castro deden, namelijk flirten met de dictatuur en de onderdrukking ontkennen of wegwuiven, doen anderen nu met Hongarije of Polen. Dat schreef Olaf Tempelman in de Volkskrant van vorige week zaterdag.
 
Verder in deze CubaTips aandacht  vooor de effecten van de maatregelen die president Trump afkondigde om het toerisme vanuit de VS naar Cuba, te ontmoedigen. In een reportage van de Miami Herald wordt beschreven hoe Amerikaanse toeristen belemmerd worden bij het bezoeken van winkels en hotels in Cuba. (Zie Het Laatste Nieuws, bericht van 17 maart hieronder) Volgens Trump om te voorkomen dat er dollars naar het militair-economisch conglomeraat toevloeien. In feite worden ook de kleine en pas begonnen starters van het Cubaanse MKB getroffen.
 
En aandacht voor een nieuwe roman De laatste vlucht naar Havana, de bestrijding van aids en de terugkeer van de Lada.
 
Wij wensen u veel leesplezier
 
2. Fellowtravellers: over dubieuze politieke vrienden
'Wees waakzaam als mensen uit bevoorrechte landen minder bevoorrechte landen gaan ophemelen. Zulke lofprijzingen zeggen vaak meer over hun persoonlijke behoeften dan over de plekken die ze verheerlijken. Een halve eeuw geleden onthaalde Fidel Castro flink wat linkse denkers en schrijvers op Cuba met socialistische feesten en een tropische escortservice. Harry Mulisch waande zich er in een 'filiaal van de hemel'. Zoals linkse mensen het Cuba van Castro ooit ophemelden, zo doen rechtse mensen dat met het Hongarije van Orbán', schrijft Olaf Tempelman in de Volkskrant. 

Mulisch (midden) aan de rand van een zwembad in Havana. In het magazine Avenue verscheen zijn reportage.
 
Hij ziet nog een overeenkomst: ‘Typisch voor fellowtravellers is dat ze nooit werkelijk betrokken zijn bij de inwoners die ze ophemelen, het gaat hen om henzelf. De westerse mensen die zich in de laatste decennia inspanden voor gewone Cubanen, waren nooit de mensen die zich eerder hadden laten verwennen op Castro's tropische feesten. Harry Mulisch en Jaap van Ginneken deden niets voor de Stichting Glasnost in Cuba. Het is niet toevallig dat adhesiebetuigingen aan 'de Polen' en 'de Hongaren' afkomstig zijn van mensen die tot voor kort nooit enig engagement met of activiteit in Midden- en Oost-Europa aan de dag legden.’
 
Tempelman bekritiseert onder de titel Fellowtravellers politici en journalisten zoals Wilders die onlangs met alle egards ontvangen werd door de Hongaarse premier Orbán. ‘In de daaruit voortvloeiende lofzang heet het hemelfiliaal Hongarije. Dit filiaal is niet tropisch en socialistisch, maar anti-islamitisch en vol nationale trots: geen oorlog ontvluchtende haatmoslim komt daar door de hemelpoort, oftewel het hek dat Orbán bij zijn grens heeft laten bouwen.’ Ook de lofzang van de journalist Derk Jan Eppink op 'de Polen' die zich niet door Brussel laten knechten wordt geciteerd door Tempelman: ‘EU-commissaris Timmermans is bij hem Volkscommissaris', een begrip uit de vroege Sovjet-Unie.Thierry Baudet was eerder al royaal met lof voor Polen.

Het Volk
Net als linkse fellowtravellers van 1968 vormen rechtse fellowtravellers een breed westers gezelschap. In een interview in de Volkskrant brak de tegendraadse Britse socioloog Frank Furedi een stevige lans voor Orbáns Hongarije. Furedi was decennialang trotskist en voorman van de Britse Revolutionaire Communistische Partij. (…) Linkse fellowtravellers wisten dat 'de Cubanen' Castro dankbaar waren dat hij hen van rottige Amerikaanse kapitalisten had bevrijd - andersdenkende Cubanen in Castro's gevangenissen telden bij hen niet mee als Cubanen. Wilders weet dat 'de Hongaren' blij zijn dat Orbán hen zo goed tegen vreemde invloeden beschermt. Hongarije's beroemdste levende schrijver, György Konrád, is niet blij met de hetze die het Orbán-regime tegen hem voert, en hij is niet de enige Orbán-kritische Hongaar - maar niet alle Hongaren tellen mee als Hongaren.’
 
Engagement
‘Typisch voor fellowtravellers is dat ze nooit werkelijk betrokken zijn bij de inwoners van de landen die ze ophemelen, het gaat hen om henzelf. De westerse mensen die zich in de laatste decennia inspanden voor gewone Cubanen, waren nooit de mensen die zich eerder hadden laten verwennen op Castro's tropische feesten. Harry Mulisch en Jaap van Ginneken deden niets voor de Stichting Glasnost in Cuba. Het is niet toevallig dat adhesiebetuigingen aan 'de Polen' en 'de Hongaren' afkomstig zijn van mensen die tot voor kort nooit enig engagement met of activiteit in Midden- en Oost-Europa aan de dag legden. (…) In het heldere wereldbeeld van linkse fellowtravellers zag de vijand eruit als een yank die strooide met dollarbiljetten - bij rechtse navolgers is de vijand Frans Timmermans met eurobiljetten. Zoals Castro's Cuba en Hoxha's Albanië werden opgehemeld ten koste van de mensen die er vastzaten, zo worden Orbáns Hongarije en Kaczynski's Polen geprezen ten koste van inwoners die er monddood worden gemaakt.’

Links-rechts
Tempelman: ‘Niets wat rechtse mensen doen is linkse mensen vreemd, werd gezegd toen leden van de 68-generatie in de jaren tachtig een kapitalistische levensstijl omarmden. Op dezelfde manier kun je zeggen: niets wat linkse mensen ooit deden blijkt rechtse mensen vreemd.’
 
Link
* De volledige tekst van Olaf Tempelman in de Volkskrant van 10 maart 2018   
 
3. Dollarovermakingen vertraagd of stopgezet
Voor de kantoren van Western Union in Havana staan de laatste dagen lange rijen wachtenden uit alle delen van de hoofdstad. Met veel vertraging kunnrn Cubanen de overgemaakte dollars uit met name de VS, in ontvangst nemen.  De overmaking via internet door het bedrijf Sendvalu ligt al twee weken geheel stil. Vicente Morin Aguado schreef er over op de website Havana Times.
 
Geschat wordt dat een derde van de Cubaanse gezinnen afhankelijk is van dollarovermakingen uit de VS en veel kleine particuliere bedrijven zonder die dollars niet kunnen investeren of hun onkosten betalen. Oorzaak van de storingen zou de gebrekkigheid van het interne netwerk in Cuba zijn dat de grote hoeveelheid overboekingen niet kan verwerken. Via de website Sendvalu kon tot nu toe wereldwijd op een snelle en betrouwbare wijze, geld naar Cuba worden overgemaakt.
 
Inkomstenbron
Volgens economen behoren deze overboekingen tot een van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor Cuba’s nationale economie. Western Union alleen factureert jaarlijks voor 3 miljard aan Amerikaanse dollars.
 
Lees verder
 
4. De terugkeer van de Lada's
In januari importeerde Cuba 320 Lada’s uit Rusland, vooral bedoeld voor het toeristenvervoer. De oude Lada’s zijn nog steeds populair in Cuba vanwege de sterke en betrouwbare motor. Hun chauffeurs zijn vaak tientallen jaren jonger dan de Lada  die ze besturen. Patrick Opperman van CNN in  Havana maakte een reportage.
 
Hij sprak o.a. met Hendy Coba van de Cubaanse Autoclub. Hij organiseert races voor uit de Sovjet-Unie afkomstige auto’s. Een monteur zegt: ’Zo’n auto is deel van de familie, zoals je grootvader. Hij leeft maar je weet niet voor hoe lang nog.’
 
 
 
 
5. Alle militanten zijn gelijk maar.........
 
'Alle militanten zijn gelijk maar sommige militanten zijn gelijker dan de anderen'. Cartoonist Lauzán parafraseert Animal Farm van Orwell.
 
6. Cuba financiert strijd tegen aids zelf 
Cuba is van plan zijn strijd tegen aids helemaal zelf te financieren. De internationale steun mag daarom vanaf dit jaar geleidelijk verminderen, een unicum voor Latijns-Amerika.
 
‘Het Wereldfonds voor de Strijd tegen Aids, Tuberculose en Malaria zag in Cuba een kandidaat om aan te tonen dat men kan overgaan van externe samenwerking naar nationale duurzaamheid’, zegt María Isela Lantero van het ministerie van Openbare Gezondheid. Daarmee wordt Cuba het eerste Latijns-Amerikaanse land dat zo’n transitie maakt.
 
 
7. Recensie: De laatste vlucht naar Havana
Wie als auteur niets te vertellen heeft, kan zijn pen maar beter in de muur prikken. Zou het kunnen dat Elisabeth Marain - ooit succesvol met inmiddels klassieke titels als 'Het tranenmeer' (1979) en 'Rosalie Niemand' (1988) - om die reden jarenlang in zeven talen heeft gezwegen? Vandaar dat ze met De laatste vlucht naar Havana, het verhaal van een intense vriendschap, zo sterk uit de hoek komt. Wie weet: het begin van een literaire comeback?

Ruim twaalf jaar heeft Marain gewacht om haar herinneringen aan haar vriendin en schrijfster Mireille Cottenjé neer te schrijven. Wellicht zat alles zo dicht op haar huid dat ze het schrijfproces voortdurend voor zich uitschoof. De pudeur was vast en zeker groot. Of spookte die ene zin van haar vriendin voortdurend door haar hoofd? ‘Je bent pas écht dood wanneer je door niemand meer herinnerd wordt.’ Het zette haar uiteindelijk toch tot schrijven aan, al was het maar om te voorkomen dat alles wat ze ooit beleefden in het diepste ravijn, dat vergetelheid heet, zou terechtkomen.
 
Wereldverbeteraars
Cottenjé en Marain, twee vrouwen uit totaal andere werelden met verschillende karakters, die over alles heen elkaar hebben gevonden. Mireille, Mirij in het boek, rebels, vrijgevochten en nooit om een boude uitspraak verlegen. Liz, de ik-verteller, een zorgzame moeder en kwetsbaar na de plotselinge dood van haar man. Na een eerste, vrij schuchtere ontmoeting leren ze elkaar gaandeweg beter kennen, consolideren ze hun vriendschap, reizen ze naar diverse exotische bestemmingen en lopen ze zelfs mee in vredesbetogingen. ‘We waren, zoals ze zei, uitersten die naar elkaar trokken als de naalden van een kompas. Zij had een grote mond, ik verzonk in zwijgen of staarde naar een onduidelijk punt in de verte, zij schreeuwde haar woede uit, ik suste. We waren wereldverbeteraars, zij in daden, ik in dromen.’

Vindingrijkheid
Beiden hebben totaal geen geheimen voor elkaar. Als Mirij in de zomer van 2004 een reis naar Zuidoost-Azië heeft gepland, wordt ze plotseling ziek. De diagnose klinkt als een donderslag bij heldere hemel: kanker. Zes maanden na haar operatie wordt ze genezen verklaard en besluiten de vrouwen het te vieren met een lang verblijf op Cuba, het eiland van de salsa. Ze willen er zien wat Castro's revolutie heeft aangericht, of hoe je als kunstenaar revolutionair kunt zijn in een revolutionair land. ‘Je wordt ofwel vernietigd, ofwel geabsorbeerd, gelukkig zijn er in elk totalitair regime altijd wel eilandjes van vrijheid te vinden, schreef Milan Kundera ooit, hij kon het weten. Vindingrijkheid is dan de oplossing.’

Noodlot
Beiden laten geen kans onverlet om het eiland op alle interessante locaties met een huurauto te verkennen, bij particulieren te logeren en maximaal van de muziek te genieten. Maar ook hier slaat het noodlot toe. Mirij wordt weer ziek, verbijt de pijn en belandt uiteindelijk in een ziekenhuis, waar haar repatriëring wordt voorbereid. 'De laatste vlucht naar Havana' is literaire non-fictie die de lezer niet onberoerd laat. Een met meer dan empathie geschreven hommage aan Mireille Cottenjé, een excentrieke vrouw en geëngageerde schrijfster. Misschien een ideale gelegenheid om haar literaire oeuvre weer onder de aandacht te brengen.

Meer informatie:
* De laatste vlucht naar Havana
Elisabeth Marain
Uitgeverij: Balans
240 blz. €19,99

 
 
 
8. Tijdlijn Cuba
De website van BBC World vernieuwde het profiel van Cuba inclusief de tijdlijn die begin in 1492 en nu eindigt in 2018. Het geheel is een aanrader voor geschiedenisliefhebbers, scriptieliefhebbers en andere Cubabelangstellenden.
 
De tijdlijn is thematisch opgezet en begint met de ontdekking in 1492 van Cuba door Columbus. Daarna volgen de onafhankelijkheidsoorlogen, de bemoeizucht van de VS, de overwinning Triunfo in 1959, de interventie in Afrika, overleven zonder de Sovjet-Unie, een spotlight op Guantanamo, gevangenisstraffen voor dissidenten, Castro ziek, Fidel treedt terug, banden met Rusland verbeterd, de hervormingen, Raúl’s tweede termijn, de toenadering tot de VS en de dood van Fidel Castro.
 
 
9. Culturele Agenda
Muziek, exposities, lezingen enz.
* Colourful Party La Fiesta: 24 maart bij Dekker Zoetermeer
Zin in een exotisch feestje met salsa, soul, disco en een vleugje jazz? Op zaterdag 24 maart (23:00-03:00 uur) is er bij Dekker Zoetermeer een evenement met diverse bands en een DJ. De bands La Fiesta en Cabo Cuba Jazz zijn aanwezig, evenals DJ Cliffhanger die zorgt voor ‘hits around the clock’ variërend van R&B en disco tot soul en reggaeton. Royal Java Food verzorgt de catering. Tickets zijn te bestellen via: www.lafiesta.nl
 
* Nederlandse première film: Sergio & Sergei: 31 maart in Den Haag
Na de val van de Sovjet-Unie maakt de Cubaanse radioamateur Sergio per ongeluk contact met de in de ruimte gestrande kosmonaut Sergei. Hij zit er vast omdat niemand hem meer terug wil halen. Gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de bijzondere vriendschap tussen een Cubaanse radioamateur en de Russische kosmonaut Sergei Krikaljov.
De film Sergio & Sergei maakt deel uit van het themaprogramma Resist en is tevens de slotfilm van het festival Movies that Matter dat van 23 tot 31 maart in Den Haag wordt gehouden.
Meer informatie: Sergio & Sergei
 
* Musical On Your Feet: t/m april 2018 in Utrecht 
Joop van den Ende en Albert Verlinde presenteren de Stage Entertainment productie On Your Feet! De swingende Broadway-show gebaseerd op het inspirerende levensverhaal van de op Cuba geboren Gloria Estefan en haar man Emilio. Gloria Estefan groeide uit tot de ‘Queen of Latin Pop’. Ze heeft al meer dan 100 miljoen platen verkocht en won zeven Grammy's. Kaarten zijn verkrijgbaar tot en met april 2018. Meer informatie: http://www.onyourfeet.nl
 
10. Het laatste nieuws
Dagelijks worden actuele berichten gepubliceerd in onze Cuba-weblog
* Visum voor VS is lijdensweg (deel 2), 12 maart 2018
‘Dit alles is een lijdensweg geweest,’ zegt Losset López Rodríguez, een 38-jarige Cubaanse zangeres die in Miami woont. Vier jaar heeft het geduurd voordat zij haar dochter Camila Guzmán terugzag. ‘Ik werd gek toen ik hoorde dat de ambassade van de VS in Havana de uitreiking van visa had stopgezet. Ik was bang dat Camila daar zou moeten blijven,’ zegt ze. ‘Ik ging naar het Colombiaanse consulaat in Miami, maar die wilden me niet ontvangen. Ik moest een aantal dagen terugkomen vanwege al het papierwerk en toen kreeg ik uiteindelijk een toeristenvisum om mijn dochter op te vangen’. Lees verder 
 
* Verkiezingen zonder verrassingen (13 maart 2018)
Afgelopen zondag kozen de Cubanen de afgevaardigden die de nieuwe Nationale Assemblee zullen vormen. Zij zijn belast met de verkiezing van een nieuwe president op 19 april aanstaande. Dat is ook het moment waarop Raúl Castro zijn functie als president (van de Staatsraad of Consejo de Estado) neerlegt. De verkiezingen worden door de regering van Cuba gezien als een mechanisme ter verdediging van socialisme en revolutie, die ‘bedreigd worden’ door de Verenigde Staten. Lees verder
 
De twee kanten van de gezondheidszorg in Cuba (15 maart 2018)
November vorig jaar verbleef Maria de la Caridad in een van de beste ziekenhuizen van het land, in afwachting van een prothese voor haar knie. In het ziekenhuis gleed ze uit vanwege waterplassen in een van de gangen. Ze brak haar beide armen, is nu weer thuis maar er slechter aan toe dan eerst. Fernando Ravsberg vroeg zich op de website Cartas desde Cuba af hoe in een ziekenhuis met zulke hoge standaarden van professionaliteit en moderne apparatuur patienten ten val komen omdat de ziekenhuisgangen niet worden schoongehouden. Lees verder 

 
* Pompeo: een havik op Buitenlandse Zaken
(16 maart 2018)
De oud-directeur van de CIA, Mike Pompeo, is sinds dinsdag de nieuwe Minister van Buitenlandse Zaken van de VS. Hij zal een besluit moeten nemen over de verdere inkrimping van het personeel op de Amerikaanse ambassade in Havana óf deze wellicht sluiten. Pompeo wordt beschouwd als een havik in de Republikeinse Partij, die nauwe banden onderhoudt met de Tea Party. Lees verder    
Bloemen-  en speelgoedwinkels verboden terrein voor VS- toeristen (17 maart 2018)
In de wijk Oud-Havana is de poppenwinkel Muñecos de Leyenda gevestigd, geïnspireerd op Noorse sprookjes, oorspronkelijke indianenfiguren met wigwams, eigentijdse modepoppen en een versie van een in het goud geklede santeriagod Ochún. Deze winkels behoren tot de 180 Cubaanse zaken die volgens de VS verbonden zijn met het Cubaans leger en daarom verboden terrein voor Amerikaanse toeristen. De lijst werd in november 2017 door president Trump gepubliceerd en moet voorkomen dat toeristendollars naar ondernemingen vloeien, die gecontroleerd worden door Cubaanse militairen. De Cubanen ontkennen echter de band van deze keten van toerismewinkels met het economisch conglomeraat van het leger GAESA,(Grupo de Administración Empresarial) en wijzen erop dat deze zaken onder het Bureau voor de Historie van de Stad Havana vallen. Lees verder