Bronnen, bronnen en nog eens bronnen...

1 Januari is in archievenland altijd een bijzondere dag, omdat de openbaarheidstermijn weer een jaartje opschuift. Allerlei archieven worden openbaar én persoonsgegevens uit de akten van de burgerlijke stand met veel genealogische gegevens. Verder vind je tientallen ‘gewone’ indexen bij onze nieuwste bronnen hieronder terug. Kortom, een interessante nieuwsbrief voor de onderzoeker!

Nu we het over de nieuwsbrief hebben, wil ik je alvast attent maken op een kleine enquête in de volgende nieuwsbrief. We hopen dat je ons dan wilt helpen met het verbeteren van deze nieuwsbrief. Zo kunnen we deze nog beter afstemmen op je behoeften en wensen. Dat onderzoekje komt dus in het februari-nummer.

Voor nu weer veel onderzoek-, lees-, kijk én luisterplezier!

Margot America, redactie

Oorlogsdrama en vredesleed

Een wachtmeester die een schrikbewind voert in het Interneringskamp in Vught en daarbij gebruik maakt van stokken, stoelpoten en knuppels om gevangenen af te ranselen. Joodse Duitsers die eind jaren dertig naar Nederland vluchten, waar zij zich ondanks hun afkomst aansluiten bij de Sicherheitsdienst. Of NSB’ers die nergens gehuisvest kunnen worden. Deze en veel meer archiefstukken zijn per 1 januari openbaar geworden.

Openbaar geworden akten burgerlijke stand

Ook onze zoekmachine is weer aangevuld met persoonsgegevens uit de akten van de burgerlijke stand die per 1 januari 2024 openbaar zijn geworden.

Nieuwe bronnen december online

Naast allerlei archieven zijn er deze maand ook tientallen 'gewone' indexen online zijn gezet. En die maken het onderzoek vaak een stuk makkelijker. Hier vind je het overzicht van de indexen die in december 2023 zijn toegevoegd op onze website.

“Wat is er te zien op de allereerste bewegende beelden van Brabant?"

“In deze podcast gaan we op zoek naar het verhaal achter de oudste film van Brabant. Collega Mathilde Min vertelt over filmmakers en kermisbioscopen, en samen met Jac. Biemans (Erfgoed 's-Hertogenbosch) neem ik je mee naar de exacte plek in Den Bosch waar deze oudste opname is gemaakt. Want deze komt uit 1913... Of niet?"

Marilou Nillesen, podcastmaker 'Het geheugen van Brabant'

Beste verhalen deze maand

Scheepswerf inspireert kunstenaars "Rond 1959 mag ik als kulleke met mijn oudste broer vanuit Nieuw-Borgvliet mee om bij de buitensteiger aan de haveningang in Bergen op Zoom ansjovis te halen. Nu herinneren de verhalen over de scheepswerf van Bram Boer me aan die tijd. Maar ook kunstenaars werden hierdoor geïnspireerd." (Bijdrage: Willem Kruf)
Ook Moeder Overste wil niet betalen voor een NSB'er Niemand zit op ze te wachten en niemand wil voor ze zorgen. Bovendien: wie gaat dat betalen? Zelfs Moeder Overste van Onze Lieve Vrouw van Lourdes uit Rijkevoort voelt daar niets voor. Zo vlak na de bevrijding wil niemand ook maar iets te maken hebben met NSB’ers.	Als Speyart in Den Bosch niest dondert het in Maastricht Gerard Strijards gaf al enige memorabilia aan uit zijn tijd als waarnemend griffier bij de Bossche Rechtbank. Deze keer geeft hij wat inkijkjes over de wijze waarop destijds het Openbaar Ministerie omsprong met politiebeambten, gerechtelijke ambtenaren en onderhorigen ter griffie of de forensische diensten. (Bijdrage: Gerard Strijards)
	'Ongelikte' Beer hoert en snoert en slaat zich door de achttiende eeuw Hij woont in de prachtigste huizen in Vught, Sint-Michielsgestel en Den Bosch, heeft geld en windmolens te over maar goede manieren, nee, die heeft Christiaan Paulus van Beeresteijn dan weer niet...
‘Wie loopt op wilgenhout wordt wel honderd jaren oud’ "Als je Tieske niet ziet, hoor je hem wel aankomen. Al sinds mensenheugenis loopt hij op hagelwit geschuurde klompen en daar wijkt hij niet van af. Hij is een van de laatste klompenmakers die het vak nog kende bij ons in het dorp." (Bijdrage: Gerard Veltman)
Etten en Leur in 1584 door de Staatse troepen geplunderd Gedurende de 80-jarige oorlog van 1568 tot 1648 hebben Etten en Leur het zwaar te verduren gehad. Dat kwam doordat het strijdtoneel zich voor een groot deel in West-Brabant heeft afgespeeld. (Bijdrage: Cor Kerstens)	Had Haren ooit een Galgenberg? Er is een gruwelijk verhaal over het kleine dorp Haren, dat vroeger behoorde bij het Graafschap Megen. Het zou zijn naam te danken hebben aan een galg die daar ooit stond. De kraaien vlogen eromheen, vooral als de lichamen van de veroordeelden daar hingen. Maar is dat ook waar? (Bijdrage: Frans van de Vorst)
	Verborgen in een boekband Bij de restauratie van een oud rekeningboek komen uit de kaft allerlei velletjes papier en snippers tevoorschijn. Voor de boekbinder indertijd alleen maar nuttig om de band mee te verstevigen. Nu voor de onderzoeker een potentiële goudmijn: een uniek drukwerkje uit de eerste helft van de zeventiende eeuw.

Podcast: "Verloren gewaande film laat zien hoe Brabant écht was..."

Ja, er moest ooit een film zijn opgenomen in 1912; de aankondiging van deze allereerste Nederlandse onderwijsfilm staat veelvuldig in de kranten van toen. Maar de film zelf? Die leek na ruim een eeuw verloren gegaan. Totdat onderzoeker Jan van Helvoirt opeens bekende beelden uit het Brabantse dorpje Esbeek herkende. Midden in een andere film. Zijn zoektocht naar de eerste onderwijsfilm hoor je in onze podcast. Is dit dan écht de oudste film van Brabant?

Foto: Brandtoren ca. 1920, Regionaal Archief Tilburg

Het geheugen van Brabant? Ga naar www.bhic.nl

Vind ons leuk

Volg ons

Bekijk foto's

Lees verhalen

Volg ons op Instagram

redactie@bhic.nl | 073-6818500 | doorsturen

Uitschrijven