De Tuin van Sjef Nieuwsbrief
Oktober 2020
 
 
Beste
 
Tuindagen hebben we niet gehad dit jaar, maar toch hebben wel een aantal bezoekers kunnen genieten van de tuin. Na telefonische aanmelding was men welkom. En dat het steeds om kleine groepjes ging, had ook wel iets leuks, want daardoor was er veel gelegenheid om met de bezoekers in gesprek te gaan. Een aantal heeft zich aangemeld als Vriend en iedereen sprak zijn waardering uit voor de tuin.
 
Maar natuurlijk willen we graag meer mensen laten genieten. Mede daarom zijn we gedurende een lange periode op zondagmiddag open voor een tentoonstelling met kunstwerken van Sjef. Dan hopen we veel mensen te kunnen ontvangen. Lees hierover meer in deze nieuwsbrief.
 
 
 
 
 
 
In deze nieuwsbrief
 
 

 
 
 
Tentoonstelling kunstwerken en jeugdtekeningen van Sjef
Behalve natuurkennner was Sjef ook een begenadigd kunstenaar. Een deel van zijn werken is in bezit van de gemeente. Wij mogen die tentoonstellen. We gaan daarom een tentoonstelling inrichten waarbij deze werken, maar ook Sjef's vele jeugdwerken, op een fraaie manier worden getoond.
 
Vanaf zondagmiddag 15 november is de tentoonstelling te bezichtigen. De toegang is gratis. In verband met corona dient u zich wel van tevoren aan te melden. 
 
U kunt zich vanaf begin november aanmelden voor een bezoekuur op de zondagmiddag (op de hele uren tussen 13.00 en 16.00 uur). Informatie daarover zal dan te vinden zijn op de website van de Tuin van Sjef: www.detuinvansjef.nl.
U kunt ook bellen naar 06-28937906.
 
 
Deelname aan tweede ronde "ik buurt mee"
 
Gemeente Rheden heeft voor de tweede keer ieder huishouden een cheque van 7,50 gegeven om te besteden aan een buurtinitiatief naar keuze. Wij zagen onze kans schoon om de lijsten en ophangsystemen, die we voor de kunsttentoonstelling nodig hebben, vergoed te krijgen. Daarom hebben we de kunsttentoonstelling als initiatief aangemeld op de website van "ik buurt mee" (klik hier). Binnen de kortste keren hadden we het gevraagde bedrag bij elkaar. Waaruit weer blijkt dat veel mensen De Tuin van Sjef een warm hart toedragen. Degenen die hun cheque gedoneerd hebben, willen we natuurlijk hartelijk bedanken. 
 
 
 
 
 
Overige werkzaamheden in en om de tuin
Hoewel er minder bezoekers zijn, gaan de werkzaamheden in de tuin natuurlijk wel gewoon door. Gelukkig heeft onze vaste groep beheermedewerkers het niet af laten weten en is elke week wel een groep aan het werk geweest. Zo worden de planten die het te goed doen, in toom gehouden en krijgen de wat veeleisender soorten wat ze nodig hebben. Alleen op deze manier kunnen we de soortenrijkdom in stand houden en houden we zicht op welke soort waar aanwezig is.
In de herfst worden er een aantal bomen gesnoeid en gaan we de watertoevoer naar de vijver verbeteren. Dus ook dan blijven we op een veilige manier actief in de tuin.
 
 
 
Vrijwilliger in de schijnwerpers: Henriëtte Hoetjes
Sjef heb ik leren kennen via mijn man René die met hem heeft samengewerkt toen Sjef zich inspande voor het behoud van de inlandse zoetwaterkreeft in de Velpse beken. Zelf heb ik Sjef een keer geïnterviewd over de bosmuis. De bosmuis deed mij versteld staan met zijn capriolen in onze tuin om een vijg te verschalken. Sjef deed mij versteld staan met zijn kennis over de bosmuis.
 
Een aantal jaar geleden heeft Truus me gevraagd of ik als gastvrouw bij activiteiten wilde helpen. Echt in de tuin werken had echter mijn voorkeur en dat doe ik dus sinds die tijd wekelijks op woensdagmorgen.
 
Door mijn liefde voor de natuur en tuinieren vind ik het leuk om de schoonheid van de tuin te behouden en haar zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor de bezoekers. Zeker in het begin werd ik daarbij af en toe subtiel op de vingers getikt. Bij bijvoorbeeld het toegankelijk houden van de paden wringt het feit dat het er voldoende netjes uit moet zien soms met het behoud van een zo groot mogelijke soortenrijkdom. Ik heb dus geleerd dat de bezem, volgens andere vrijwilligers mijn favoriete gereedschap, met beleid moet worden ingezet.
 
Een grote klus, waar ik bij betrokken ben geweest, is het schoonmaken van de vijvers. Zwaar werk, waarbij ik heb geleerd om te letten op mijn grenzen. Ook binnen in het huis in de bezoekersruimte heb ik, op NLdoet dagen, onderhoudswerk en schoonmaakwerk gedaan. En bij verschillende activiteiten heb ik geholpen als gastvrouw.
 
Mijn liefde voor de natuur is gevoed tijdens de periode dat ik les heb gegeven op de bosbouwschool in Velp. Ik heb de gidsencursus bij het IVN gevolgd en ben ook werkzaam als vrijwilliger in de IVN tuin bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in Rheden.
 
Ik ben graag in een omgeving die mijn interesse in de natuur stimuleert, wat in deze tuin zeker het geval is. En tijdens de lockdown heb ik gemerkt dat ik de gesprekken met de andere vrijwilligers, die je aan het denken zetten en vaak leuk en interessant zijn, miste. Ik hoop daarom nog heel lang in deze tuin aan de slag te kunnen blijven.
 
 
 
 
Plant in the picture: de Hemelsleutel
Hemelsleutel is op verschillende plekken in de tuin te bewonderen. De plant, met zeer variabele bladen en bloemen, heeft een intrigerende naam die op drie manieren kan worden uitgelegd:
  1. Sint-Petrus verloor zijn sleutelbos aan de hemelpoort en op de plaats waar de sleutels vielen, ontstond de plant.
  2. In sommige streken werd een bundeltje van deze planten als sieraad tegen het plafond of een binnenmuur met de wortels naar omhoog gehangen. Als men dan rond de wortels klei aanbracht en die nat hield, bogen er bloemknoppen naar boven en liepen ze uit (naar de hemel).
  3. De bloemen zouden de baard (onderste deel) vormen van een grote sleutel waarmee de hemelpoort geopend kan worden.
 
Ook wilde cichorei ("wegenwachter") en slanke sleutelbloem worden wel eens hemelsleutel genoemd, waarbij eveneens de eerste verklaring als reden wordt gegeven.
Linnaeus gaf de plant de geslachtsnaam Sedum. Later werd dit geslacht samen met andere vetplanten ondergebracht in de familie van de crassulaceae, een indeling die tot op de dag van vandaag nog steeds bestaat. Echter met het verschijnen van de nieuwe Heukels, (en naar aanleiding van DNA onderzoek) is de geslachtsnaam veranderd in Hylotelephium. 
Telephium komt van Telephus, een zoon van Hercules en koning van Mydie, een land in Klein-Azië, die zijn wonden zou helen met deze plant. Een andere uitleg verklaart dat Telephium is afgeleid van het Griekse telephion, een beroemd wondgeneesmiddel van de oude Grieken.
 
In tuinen vind je vaak een bastaardhemelsleutel (hylothelephium” herbstfreude”), een hybride kruising tussen H. thelephium en H.spectabile. Die kan net als de inheemse ook roze/rood zijn maar is meestal niet tot geslachtelijke vermeerdering in staat vanwege het ontbreken van de meeldraden. Je kunt ze echter gemakkelijk vegetatief vermeerderen door de knollen te scheuren, waardoor ze met tuinafval nog wel eens op vreemde plekken terechtkomen. Vroeger werden er wel verschillende (onder)soorten met verschillende kleuren erkend maar tegenwoordig niet meer . De inheemse soort kan dus geel (zoals bij ons, zie foto) maar ook gewoon roze/rood zijn.
 
Op de hemelsleutel komt een aan die soort gebonden (=monofage), stippelmot voor uiteraard hemelsleutelstippelmot geheten (zie foto). Maar niet alleen voor de stippelmot is hemelsleutel interessant. Ook voor de late vlinders, hommels en bijen die nog op zoek zijn naar nectar, is hij belangrijk. Zo kun je er soorten als gehakkelde aurelia, dagpauwoog en bont zandoogje op aantreffen.
  
 
 
 
 
 
 
 
Overig nieuws
Volg de ontwikkelingen in de tuin met betrekking tot corona en andere zaken op onze website:
 
 
 
Hou ook onze facebookpagina in de gaten:
 
 
 
De Tuin van Sjef - Boulevard 33b - 6881 HP Velp      info@detuinvansjef.nl