EMDR, therapie bij trauma en meer.
Wat is EMDR?
EMDR “Eye Movement Desensitization and Reprocessing”, is ongeveer 30 jaar geleden ontwikkeld door de Amerikaanse psychotherapeut Francine Shapiro. De therapie wordt vooral ingezet bij mensen die klachten houden na een traumatische ervaring (ongeval, overval). Denk aan klachten zoals nachtmerries, somberheid, slapeloosheid, angst en herbeleven van de gebeurtenis. EMDR is tegenwoordig volop geaccepteerd en bewezen effectief. Aanvankelijk echter werd EMDR door veel wetenschappers en therapeuten afgedaan als een onzinnig ritueel.
Hocus Pocus?
Het magische van EMDR zit voor mij en voor vele anderen in dat gedeelte van de techniek, waarbij de patiënt zich focust op zijn herinnering aan de traumatische ervaring terwijl hij ondertussen afgeleid wordt door oogbewegingen te maken, heen en weer (de afleiding wordt ook wel gegeven door afwisselend piepjes in de oren links en rechts aan te bieden). Probeer het je maar voor te stellen: een beetje raar ziet het er wel uit!
Waarom werkt het?
Bij EMDR hoeft de patiënt de traumatische gebeurtenis niet opnieuw te beleven, niet perse weer te voelen hoe het destijds was. De patiënt wordt juist geholpen om naar de herinnering aan de gebeurtenis te kijken, vanuit het hier en nu. Deze herinneringen worden niet weg gegumd door EMDR, zoals sommige mensen wel eens denken. En ook verandert EMDR niks aan de feiten zelf rondom de traumatische gebeurtenis. De herinnering blijft, maar hij is wel neutraal (roept geen spanning meer op in het hier en nu) en vaak completer.
Hoe werkt het?
Het vernieuwende van EMDR is dat er gewerkt wordt aan het veranderen van de wijze waarop de herinneringen (aan een schokkende gebeurtenis) in het geheugen zijn opgeslagen.
De meest gangbare theorie is dat er ruimtegebrek ontstaat als je tijdens het focussen op de herinnering aan het trauma, het werkgeheugen belast met nóg een taak, zoals het van links naar rechts volgen van iemands vinger met de ogen. Deze twee taken gaan dan een gevecht aan dat het beeld neutraler maakt, minder levendig. Soms wordt het letterlijk vaag. Slachtoffers van een verkrachting of een overval zien een dader vaak heel klein worden.
Niet alleen bij schokkende ervaringen?
Tegenwoordig wordt EMDR ook steeds vaker ingezet bij als onderdeel van een breder behandelplan voor mensen met bijvoorbeeld fobieën, paniekstoornis, zelfbeeldproblemen, depressie, en verslavingen. De gedachte hierachter is dat ook bij dit type problemen, onverwerkte herinneringen aan de basis liggen. Door die op te sporen en met EMDR te verwerken, verminderen of verdwijnen de huidige klachten.
