En dat terwijl in mijn dierenspel de ezel toch wordt gezien als een slim en sociaal dier, dat weet wat er speelt in groepen en alleen stijfkoppig stilstaat als daartoe aanleiding is. De ezel is de minste niet als het gaat om het groepsbelang en een hardwerkend lastdier bovendien: wat wil je nog meer?
Ik verdiepte me pas in de ezel nadat ik er ruim vijftig over het hoofd had gezien bij dOCUMENTA. ‘k Zal niet zeggen dat ik me meteen een ezel voelde, maar ik had iets anders waargenomen in het werk van Sanja Ivekovic.
Er stond een vitrine met knuffels met naambordjes erbij zoals Martin Luther King, Che Guevara, Rosa Luxemburg, Ahmed Basiony, Anna Politkowskaja en de ’Tank man’ (zie foto). Dan denk ik niet meteen aan ezels. Ik vond het al snel een geweldig idee om onze helden af te beelden als knuffeldieren. Want zijn Nelson Mandela, de Dalai Lama en Gandhi niet verworden tot een soort knuffels die we te pas en te onpas citeren?
En nee, ik kende zeker niet alle namen, maar daarin was voorzien door tekstbordjes aan de tegenoverliggende wand. Daar kwam stevig commentaar op, op die teksten, want die leken verdacht veel op de teksten uit internetencyclopedie Wikipedia. Sommigen namen het voor de kunstenaar op ‘Het is toch geen schrijver.’ Anderen vonden: ‘Dit diskwalificeert niet alleen de kunstenaar, maar ook de organisatie.’
Je moet het toch ergens over hebben als je voor een vitrine met knuffelezels staat met als titel The Disobedient (The Revolutionaries) / Die Ungehorsamen (Die Revolutionäre). Ik had iets gemist in de drukke ruimte, namelijk een aanleiding in de vorm van een foto van een opgesloten ezel en het gegeven dat alle knuffels ezels waren.
Mijn eigen interpretatie blijkt ‘onjuist’. In de uitleg van Sanja ben ik daarmee misschien wel op weg richting de ongehoorzame en koppige ezel.