Nieuwsbrief nr. 123
 
Oktober 2020
 
Sorry ,

Je hebt zojuist een nieuwsbrief ontvangen waar nog druk aan gewerkt werd. Die had helemaal niet verzonden mogen worden. Foutje in het systeem. Zou je die weg willen gooien. Dan hier het juiste nummer. Louter en alleen over kastanjes, niet vermengd met een beetje Vlier ;-) 

 
En dan is oktober aangebroken. De wijnmaand, zaaimaand, ossenmaand of aarzelmaand. Aarzelmaand? Waar komt dat vandaan? Aarzelen in de oude betekenis is 'in de richting die de aars aangeeft, achteruitgaan'. Ossenmaand spreekt voor zich, in oktober vette men de voorraadschuren op door te slachten, en wijnmaand omdat in oktober de druiven worden geoogst.
 
 
In deze nieuwsbrief aandacht voor de tamme en wilde kastanje. De kastanje die zulk mooi hout levert. Veel schapenhekken zijn gemaakt van dit soort hout. In heel Europa komt hij voor. Dat lees je verderop.
Er vinden nog steeds activiteiten plaats, op gepaste afstand. In de buitenlucht op excursie, bij houtvuur coronaproof koken, het kan allemaal bij Op een Blaadje.

 
Kastanje
 door Ilse Meelberghs
 
Het precieze begin van mijn vriendschap met kastanje - Mama’s boom in de gezinsmond -  herinner  ik me niet. Het was ergens nadat iemand me op een bijzonder stukje Turfkoelen wees. En het moet zijn geweest voordat een paar jaar geleden twee suïcides me hevig raakten. Jongeren zo oud als mijn eigen kinderen die uit het leven stapten. Wandelingen langs boom hielpen me het een plaats geven. Ik legde boom’s kastanjes op het graf. Had veel liever met hem langs boom gelopen, met ruimte voor een gesprek over wat het leven zo moeilijk maakte of naar 113 verwezen.

Boom viel me indertijd op door haar vorm. Draak. Boom is een bijzondere mix van oud en nieuw, tegelijkertijd man en vrouw. Ik herken de soort omdat ik imker was. Als imker scan je de omgeving om te zien of er genoeg eten is voor je bijen is. Bomenkennis is daarbij belangrijk want bloeiende oude bomen zijn mega-voedselleveranciers. Raar weetje tussendoor: voor bijen verteert het stuifmeel van de tamme kastanje makkelijker dan het stuifmeel van klaver. 
 

Uit mijn jeugd ken ik het verschil tussen tamme en wilde kastanjes. We hebben van die eerste, de tamme, vaker al struinend en kletsend gegeten. De ene keer lekker, de ander keer niet. Dat krijg je met uit het wild eten. Geen smaakgarantie. Wel altijd verrassend. Ik heb deze maand weer genoten van het prachtige contrast tussen de stekelige bolster en het gladde vel van de kastanjes. Ik heb geglimlacht om mensen die echt niet weten hoe je kastanjes uit de bolster krijgt, dat online opbiechten en geholpen worden door mensen met duidelijk veel ervaring met kastanjes rapen.

En tot slot, bij ons eetclubje gebruikten we tamme kastanje als basis voor de pesto. Samen met de gebakken reuzenbovist een echt wild maaltje.
 
 
Recept
 
Hoe leuk is dat! Eerst lekker wandelen, tamme kastanjes rapen, thuis roosteren en ze dan nog verwerken tot een pesto. 
 
 
Wat heb je nodig? 
 
100 gram geroosterde en gepelde kastanjes 
1 teentje knoflook
scheut olijfolie
kneepje citroensap
zout en peper
 
Doe de ingrediënten met elkaar in een blender en pureer tot een gladde saus. 
Eventueel nog optoeven met wat verse peterselie.
 
Smakelijk!
 
Geneeskrachtige planten
 
In deze nieuwsbrief neem ik je mee naar het rijk der geneeskrachtige planten. Dit keer aandacht voor Aesculus en Castanea
 
Tamme Kastanje

De Tamme en de Wilde kastanje
 
De Tamme Kastanje is in de 5e eeuw v.Chr. uit Perzië naar Europa gekomen. Hij doet het goed op een gedraineerde bodem en houdt niet van kalk. Hij is een solitair, de stam blijft kort en de vruchtzetting begint in het 25e - 30e levensjaar. In het bos draag hij zelfs pas na 50 - 60 jaar vrucht De kastanjes, niet te verwarren met de Wilde Kastanje ofwel Paardekastanje kunnen geroosterd gegeten worden en hebben een hoge voedingswaarde. 
 
Werkzame bestanddelen: looistof, suikers, vetten, eiwitten (vrucht). 
 
Eigenschappen: aansterkend, kalmerend, spijsvertering-bevorderend.
 
Herstel, hoest, keelontsteking.
 
Wilde Kastanje - Paardenkastanje
 
De Wilde Kastanje is een van de eerste die in de lente in blad en tot bloei komt. Afkomstig van de Balkan en Klein-Azië waarvan hij omstreeks 1600 werd overgebracht. Men noemt de boom (Hippocastanum) paardekastanje omdat de Turken de Kastanjezaden aan hun merries gaven wanneer deze een veulen verwachtten.
 
Werkzame bestanddelen: looistof, saponinen, cumarinen (in bast en zaden).
 
Eigenschappen: bloedstelpend, ontsteking-remmend, samentrekkend, vaatvernauwend.
Aambeien, couperose, bloedsomloop, koorts, menopauze, winterhanden en -voeten.
 
Agenda
 
Bij Op een Blaadje kun je terecht voor workshops, buiten koken op houtvuur, kooklessen, wildplukwandelingen en lezingen. Alles volgens de laatste richtlijnen van het RIVM, met duidelijke instructies, handhygiëne en AVG protocollen voor registratie.
 
Woensdag 7 oktober 10.00 Tuin open voor publiek. Vooraf aanmelden.

Wil je ook weer eens iets moois doen buiten in de natuur of in de keuken dan is een telefoontje of een mail voldoende. Samen komen we tot een mooi programma en een passende prijs. Dat kan in een groepje maar ook alleen. Klik hier en stuur een mail of bel: 06-46022065. Graag tot ziens.

Herfststijlloos - Colchicum autumnale

Marianne Janssen-Willems
Voedingsdeskundige
Natuurgeneeskundige
Tussen de Bruggen 14 - 6063 NA Vlodrop
0475 527561 - 06 46022065
 
 
 
Foto's zijn eigendom van Marianne Janssen-Willems (tenzij anders vermeld)
Copyright - niets uit deze nieuwsbrief mag zonder toestemming worden overgenomen.