Cuba                  
Nieuwsbrief over Cuba: 22 april 2018
 
 

                        Hoofdredactie: Kees van Kortenhof 
INHOUD 
 
  1. Een Cubaanse Gorby? 
 
2. Cartoon: Raúl met pensioen 
  3. Cubaanse pianisten in Bimhuis Amsterdam
  4. Dansen op het ritme van de goden
  5. Versaillesprijs voor Kempinskihotel
  6. Zwartboek Cubaanse LGBTI
  7. Tweemaal film: Verliefd op Cuba  
  8. Leestips over opvolging Raúl
  9. Culturele Agenda
10. Het laatste nieuws

 
 CUBA 
U ontvangt deze CubaTips omdat u zich hebt opgegeven als abonnee.
 
Gratis
Geïnteresseerden kunnen zich hier voor een gratis abonnement aanmelden.
  
Wijzigingen
Wijzigingen van uw e-mail-adres en opzeggingen/uitschrijvingen kunnen via de link hierna gemakkelijk worden doorgegeven: klik hier
 
Voorgaande nummers
CubaTips als E-magazine verscheen voor het eerst in april 2002. Alle nummers vanaf 15 mei 2016 zijn hier op internet te lezen.   



Het laatste nieuws uit en over Cuba op Twitter
 
 
  Alle actuele berichten over Cuba op Facebook
BEST GEÏNFORMEERDE
WEBLOG OVER CUBA
 
 
CUBA-ARCHIEF
 

Dagelijkse informatie uit en over Cuba over de periode: 27 oktober 2003 t/m 23 augustus 2011 vindt u op onze archief-weblog.
 
KLIK HIER!
 
Deze nieuwsbrief CubaTips is de grootste wekelijkse onafhankelijke nieuwsbrief over Cuba in Nederland en Vlaanderen.

Onze Cubaweblog bevat dagelijks actueel nieuws uit en over Cuba.

Beiden zijn uitgaven van de Stichting Glasnost in Cuba.

De Stichting steunt sinds 1989 (juridisch opgericht op 18 april 1990) de vreedzame mensenrechtenbeweging in Cuba.
VRIJWILLIGERS



Onze Stichting Glasnost in Cuba is geheel onafhankelijk, bestaat uit louter vrijwilligers en ontvangt geen subsidies.

De Cubaweblog en de CubaTips zijn voor iedereen gratis.  De daarvoor te maken kosten worden betaald uit vrijwillige giften van individuele sympathisanten.
 
U kunt uw bijdrage overmaken op:
NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba.
 
 

Stichting Glasnost in Cuba

Sint Willibrordusstraat 52, 1073 VC Amsterdam
 
 
Telefoon:
06 10 80 83 33 of 020 679 02 89  

Banknr.:
 NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba
 
 

De redactie van CubaTips stelt de gegevens in deze nieuwsbrief zo zorgvuldig mogelijk samen. We kunnen echter niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele foutieve informatie noch voor het gebruik van deze informatie en eventuele nadelige gevolgen daarvan. 
Indien deze Nieuwsbrief niet goed leesbaar is of indien de linken ervan niet goed werken, raden we u aan de versie op internet te gebruiken: klik hier.
 
1. Een Cubaanse Gorby?
Ons commentaar op de actualiteit
De nieuwe leider van Cuba, Miguel Diaz-Canel, heeft er in zijn eerste toespraak na zijn verkiezing tot president alles aan gedaan om weinig veranderingsgezinde afgevaardigden en andere bureaucraten, niet in de gordijnen te jagen. Met nadruk beklemtoonde hij dat er in Cuba geen ruimte komt voor hen die een ‘restauratie van het kapitalisme willen’. En Raúl zal, aldus zijn opvolger, ‘het voortouw nemen bij de meest verstrekkende beslissingen.’ Het pessimisme dat doorklonk in de commentaren van de meeste journalisten en Cubaspecialisten is begrijpelijk. Maar een van hen, specialist in Caribische geschiedenis Gert Oostindie, ontwaarde een lichtpuntje. Oostindie wil niet uitsluiten dat er hervormingen op stapel staan. ‘Van Gorbatsjov dacht men ook dat hij de koers van zijn voorgangers zou volgen, maar hij bracht uiteindelijk met zijn perestrojka enorme veranderingen in de Sovjet-Unie’, aldus Oostindie.

Durf
Of Díaz-Canel de Cubaanse Gorby wordt is de vraag; het zou een verrassende ontwikkeling zijn. Maar de problemen waarvoor het land zich gesteld ziet, vragen wel om spectaculaire aanpak en gedurfde oplossingen. Om de gigantische crisis in de economie en de landbouw op te lossen, om de eenmaking van de twee valuta te realiseren en een einde te maken aan de uitzichtloosheid onder de jeugd en de economische en politieke vrijheid voor alle Cubanen te herstellen.
 
De redactie
 
2. Raúl met pensioen
 
'Raúl gaat met pensioen'
'Dan zal die ook ontdekken wat het is om rond te komen van een pensioentje en een bonnenboekje'

Cartoon van Santana
 
3. Cubaanse pianisten in Bimhuis Amsterdam
In de komende maanden staan er een aantal geweldige Cubaanse pianisten op het BIMHUIS podium: Roberto Fonseca, Ramón Valle en Fabian Almazan.

Za 19 mei: Roberto Fonseca trio
Pianist Roberto Fonseca geeft richting aan de toekomst van de Afro-Cubaanse muziek. ‘One of the most dazzling pianists and accompanists in Cuba’ (The Guardian). Als twintiger speelde hij piano bij Ibrahim Ferrer en Rubén González, van het succesvolle Cubaanse orkest Buena Vista Social Club.
 
Do 21 juni: Fabian Almazan trio
De in Cuba geboren en in New York wonende Fabian Almazan is bekend uit de bands van Terence Blanchard, Mark Guiliana en Dave Douglas.
 
Za 30 juni: Ramón Valle trio
Pianist Ramón Valle imponeert met zijn expressieve stijl waarin jazz, klassiek en flamenco samenkomen met muziek uit zijn geboorteland Cuba. ‘A relaxed virtuoso’ (The Guardian). Tijdens het concert presenteert hij zijn nieuwe album 'The Time is now', waarop de wereldberoemde trompettist Roy Hargrove meespeelt.
 
 
4. Dansen op het ritme van de goden
Santería en andere van oorsprong West-Afrikaanse geloven worden ook wel 'gedanste religies' genoemd. In een gymzaal in Amsterdam-Noord heeft ieder zijn eigen reden om erop los te dansen. Het hoofd vooruit, de blik op stoer. In rijen van drie bewegen de dansers richting de drummers. Links en rechts maken ze steek- en hakbewegingen in gestileerde passen. Het zweet druppelt op de vloer van de gymzaal. Gezeten onder het basketbalnet geselen drie drummers de heilige batá-drums en zingen een lied voor Ogun*, de krijgsgod van het ijzer uit het Afro-Cubaanse santería-geloof. (zie afbeelding hieronder)

In Trouw van 16 april 2018 schreef Leendert van der Valk over de groeiende belangstelling in Nederland voor de danscultuur rond de Cubaanse santeria.
 
De meeste dansers die deze middag in een gymzaal in Amsterdam-Noord bijeenkomen, zijn salsadansers. Maar wat ze doen lijkt niet op salsa. En toen ze enkele jaren geleden met hun hobby begonnen, hadden ze dan ook geen idee dat ze voor de goden dansten. Juist daarom begon dansleraar Ronald Pieters deze 'afrolessen', zoals hij die zelf ook ontdekte in New York. Daar werd hij zelf met rituelen ingewijd in de santería. Ook de meeste luisteraars van Cubaanse muziek weten niet dat een Afrikaans godenrijk de belangrijkste basis vormt van de wereldwijd zo populaire ritmes van rumba, salsa, en ja, zelfs die zomeravondmuziek van de Buena Vista Social Club. Het West-Afrikaanse geloof bestaat in Cuba, net als in andere ex-koloniën, vooral aan de rand van de formele samenleving. De religie die Afrikanen op de slavenschepen meenamen naar de Nieuwe Wereld werd onderdrukt, smolt deels samen met het katholicisme en overleefde in geheime genootschappen en populaire muziek.

Trots
De ritmes en danspassen van de Cubaanse dans komen grotendeels van de santería. De laatste jaren maakt de schaamte rond het geloof plaats voor trots. Cubaanse jazzmuzikanten zoals Pedrito Martinez of Roberto Fonseca en popmuzikanten zoals de tweelingzusjes Ibeyi benadrukken steeds explicieter het belang van santería voor de Afro-Cubaanse muziek en cultuur. Ook buiten Cuba wint de religie aan populariteit onder muzikanten. Verwijzingen naar santería kun je nu horen bij rappers, dj's en zelfs bij Beyoncé die graag poseert als riviergodin Oshun. Wie de goden beter wil leren kennen, moet gaan dansen.
 
Felle tikken
Voor zijn lessen zocht Pieters op Google Maps naar gymzalen met weinig woningen eromheen, zodat niemand zich zou storen aan de muziek. Inderdaad zijn de drums en de felle tikken op ijzerpercussie al buiten de zaal hoorbaar. Gewone salsalessen worden meestal gegeven met muziek uit een tablet of telefoon, maar Pieters wilde muzikanten hebben. Muzikanten die zijn ingewijd in santería. ‘Ik ben zelf via muziek en dans uiteindelijk met het geloof in aanraking gekomen’, zegt Pieters. ‘Volgens mij ben ik de eerste in Nederland die dit zo doet. In de Cubaanse gemeenschap van New York is dit gangbaarder. De eerste keer dat ik erbij was, gebeurde er iets wat ik niet eerder had gevoeld, ik kreeg tranen in mijn ogen. Ik denk dat het voor de dansers hier ook zo kan werken, iedereen met interesse is welkom.’ Lees verder

Noot
* Ogun, de god van de metaalbewerkers, ook wel afgebeeld als Petrus, drager van de sleutels van de hemel.
 
5. Versaillesprijs voor Kempinski Hotel
De continentale Versailles Prijs voor architectuur gaat naar Hotel Gran Manzana Kempinski in Havana. Het vijfsterrenhotel telt 246 kamers waaronder 50 suites, bars, restaurants, fitnessruimten, een zwembad en een terras op het dak. Ook is er een aparte ruimte voor rokers van sigaren.

Tijdens een gala in het kasteel Hidalgo del Cero Santa Lucia in Santiago werd Kempinski geprezen voor de buitengewone restauratie en renovatie van wat eens het oude complex Manzana de Gómez in Oud-Havana was. Ook andere hotels en winkels in Cuba werden onderscheiden. De prijs werd in ontvangst genomen dooor de generalmanager van Havanatour in Chili, Israel Otaño.
‘Het is een eer om deze onderscheiding in naam van de ondernemng Kempinski en de toeristenketen Gaviota te mogen ontvangen; een reden tot trots en een waardevol bewijs van het toerisme op ons eiland,’ aldus Otaño.

Eerste warenhuis
Manzana de Gómez werd begin 1900 gebouwd en was het eerste warenhuis van Cuba. De prijs zal op 15 mei officieel worden uitgereikt in het hoofdkwartier van UNESCO in Parijs. Het is de eerste keer dat de Prix Versailles naar een Latijns-Amerikaans land gaat.
 
6. Zwartboek Cubaanse LGBTI
The Cuban LGBTI Blackbook: geen vrijheid, geen rechten ‘.
Dit 116 pagina’s tellende rapport is opgesteld door LGBT Asylum Support. Het beschrijft het schrijnende lot van Cubaanse LHBTI-ers die in Nederland asiel aanvragen. Eind februari zond COC Nederland al een brief aan staatssecretaris Mark Harbers en de Kamer om asiel voor deze groep eenvoudiger te maken.
 
Cuba wordt door Nederland gezien als veilig land van herkomst. Volgens het Cubaanse Mensenrechten observatorium OCDH en juridisch adviesbureau Lexinter lopen LHBTI-ers die naar Cuba worden teruggestuurd, groot risico om in de gevangenis te belanden.

LGBT Asylum support heeft een 116 pagina’s tellend rapport opgesteld. Naast vertalingen van zorgwekkende jaarverslagen van het Cubaanse Mensenrechtenobservatorium OCDH bevat het ook uitvoerige onderzoeken door juridisch adviesbureau Lexinter. Kern van het Cuban LGBTI Black book zijn de dertig verhalen van LHBTI-vluchtelingen die onmogelijk terug kunnen naar hun land van herkomst.
 
Linken
* Gazet van het Noorden, 11 april 2018: Koningin Maxima ontvangt noodkreet en exemplaar van kritisch rapport over Cuba
 
7. Tweemaal film: Verliefd op Cuba 
Acteur en danser Jan Kooijman heeft een rol bemachtigd in Verliefd op Cuba, de nieuwe film van regisseur Johan Nijenhuis. Dat heeft distributeur Entertainment One maandag bekendgemaakt. Het is de derde maal dat het tweetal samenwerkt; eerder was Kooijman te zien in Toscaanse bruiloft en Verliefd op Ibiza.
 
Kooijman speelt de rol van Juan, met wie hoofdpersonage Loes een affaire beleeft op Cuba. Zij is halsoverkop naar het communistische eiland afgereisd als haar dochter heeft gemeld te gaan trouwen met een Cubaan. Op Cuba hervindt Loes echter haar geloof in de liefde.

Bron
 
In de rubriek Stekel in de Volkskrant van 18 april reageerde Olaf Tempelman.

Cubanen zijn figuranten in andermans romantische visioen
De propagandafilm en de feelgoodfilm trekken een ander soort publiek, maar ze delen het loopje dat de makers nemen met de realiteit. Want in het echt lopen grote politieke projecten en liefdesavonturen vaak minder goed af. Dat regisseurs van beide genres voor dezelfde locatie vallen, kan geen toeval zijn. Cineast Mikhail Kalatozov en Joris Ivens schoten op Cuba schitterende propagandafilms. Johan Nijenhuis (Toscaanse Bruiloft, Verliefd op Ibiza) gaat er nu een romantische komedie schieten: Verliefd op Cuba. Daarin blijkt het met de liefde op Cuba al net zo goed te kunnen komen als bij Ivens met de revolutie. De Cubanen zijn figuranten in andermans romantische visioen. Benieuwd hoe Nijenhuis zijn camera gaat draaien om geen treurige Cubanen en glurende staatsveiligheidsmannetjes in beeld te krijgen.
 
8. Leestips over opvolging Raúl 
Binnen en buitenlandse media berichtten de afgelopen weken uitgebreid over de opvolging van president Raúl Castro. Voor wie dit miste volgen hier een serie Leestips.
 
* Na Raúl Castro? Spaanstalig discussieprogramma van Radio France Internacional (2 maal 13 minuten) met Cubaspecialist Valdés Zamora en Stéphane Witkowski.

* El Pais, 17 april 2018 Cuba, la transición corta
Con las elecciones municipales del 26N el Gobierno cubano perdió una oportunidad para moverse, al menos, hacia el autoritarismo competitivo
Manuel Cuesta Morúa, regimecriticus en  woordvoerder van Arco Progresista.
  
* Havana Times, 16 april 2018 De 10 uitdagingen  voor de nieuwe Cubaanse president (Engelstalig)
 
* Cubanismo 18 april 2018  Marc Vandepitte: Overleeft Cuba het einde van het Castrotijdperk?
 
* BBC World News, 18 april 2018 met veel informatie over de famile Castro, o.a. over Martín Castro, een haflbroer en het stadje Birán, de plaats waar de Castro's ooit woonden. Nu is het een toeristentrekpleister annex bedevaartsoord.
 
* De Volkskrant, 18 april 2018: Beeldverhaal over de Castro’s
 
* Website 14ymedio met straatinterviews (Spaanstalig) over de nieuwe president. Los cubanos opinan sobre el cambio de Gobierno en Cuba. Wat zijn de verwachtingen van de Cubanen na 19 april?
 
* De Groene, 16 april: Is er een Cuba na Raúl? Uitgebreide analyse door Cees Zoon
Weet u wie er op 1 januari 1959 premier van Nederland was? Het antwoord is Louis Beel, een naam die niemand nog iets zegt, want sindsdien heeft Nederland twaalf andere premiers gehad, inclusief Mark Rutte. In Cuba ligt dat eenvoudiger. Daar weet elk schoolkind het antwoord op de vraag wie er op 1 januari 1959 aan de macht kwam: op die dag reden de gebroeders Fidel en Raúl Castro (samen met de Argentijnse arts Ernesto Che Guevara) zegevierend Havana binnen na een guerrillastrijd van een kleine drie jaar. De Cubaanse kinderen hebben ook geen drie handen nodig om ‘s lands leiders vanaf die dag tot aan vandaag te tellen. Twee vingers zijn genoeg: Fidel en Raúl Castro.
 
Zes decennia na de revolutie die uitmondde in een communistische dictatuur legt Raúl Castro woensdag het presidentschap neer. Zijn opvolger erft een land dat snakt naar hervormingen, leert een reis langs de oude revolutionaire route.

* Marc Frank, persbureau Reuters, 17 april 2018: The state of Raul Castro’s economic reforms in Cuba.

* Bureau Buitenland, VPRO, 16 april 2018
Gesprek over de toekomst van Cuba met Gert Oostindie (directeur Centrum  Caribische Studies in Leiden) en Marije Oosterhek van Credit4Cuba, een stichting die de nieuwe ondernemers in Cuba  ondersteunt. 17 minuten.
 
* Eerste toespraak van president Diaz Canel (Spaans, 32 minuten) in het Cubaans parlement.
 
9. Culturele Agenda
Muziek, exposities, lezingen enz.
* Cubaanse pianisten in Bimhuis Amsterdam
(zie hierboven onder 3)

* Cuba Adelante Run: 27 mei in Nederweert

Zondag 27 mei 2018 organiseert de Stichting Cuba Adelante alweer de vierde Cuba Adelante Run. Dit jaar is de run uitgebreid met een ‘Handbike Battle. Meer informatie
 
10. Het laatste nieuws
Dagelijks worden actuele berichten gepubliceerd in onze Cuba-weblog
Cubaans parlement kiest Raúl Castro’s opvolger
(17 april 2018)
De bijeenkomst van het pasgekozen Cubaanse parlement is verplaatst van donderdag 19 april naar woensdag 18 april. Niet bekend is of de opvolger van Raúl Castro morgen al wordt verkozen. Volgens de Staatsraad heeft de verschuiving te maken met de wens ‘meer ruimte te hebben die nodig is voor een dergelijke zitting bij zo’n gewichtig onderwerp.’ De constituerende vergadering van de Asamblea Nacional del Poder Popular begint morgen om 9 uur in het Palacio de las Convenciónes in Havana. Lees verder
 
* Na VS trekt ook Canada familieleden diplomaten terug uit Cuba (18 april 2018)
De Canadese stap komt een halfjaar nadat de VS hadden besloten hun diplomatieke staf in Havana flink in te krimpen. Dat gebeurde omdat 24 diplomaten en hun familieleden last hadden gekregen van de geheimzinnige ‘ziekte’. Misselijkheid, hoofdpijn en concentratieproblemen zijn de symptomen. Nadat tien Canadese diplomaten in Cuba last hadden gekregen van mysterieuze gezondheidsklachten, haalt Canada hun familieleden uit het land terug. Lees verder
 
* Miguel Díaz-Canel gekozen tot president van Cuba (19 april 2018)
Hij volgt Raúl Castro op, die na tien jaar presidentschap terugtreedt. De machtswisseling wordt gezien als historisch, aangezien Cuba al sinds de revolutie in 1959 onder leiding stond van de gebroeders Castro – eerst Fidel, en later Raúl. Met de 57-jarige Díaz-Canel komt een nieuwe generatie aan de macht. Vicepresident werd de met zijn 72 jaar aanzienlijk minder jonge Salvador Valdés Mesa. Edwin Koopman schreef erover in Trouw van 19 april 2018. Lees verder
  
* Alle tendensen zijn in Staatsraad present
(20 april 2018)
De wisseling van de generaties, waar Raúl Castro de afgelopen jaren zo graag naar verwees, wordt vooral gesymboliseerd door zijn 57-jarige opvolger Miguel Díaz-Canel als voorzitter van de Staatsraad. De Staatsraad zelf werd slechts gedeeltelijk verjongd met 13 dertien nieuwe gezichten en 18 vertegenwoordigers die bleven. 77,8 procent van de leden van de Staatsraad zijn geboren na de overwinning van de Revolutie in 1959. Soledad Álvarez, medewerker van het Spaanse persbureau EFE, analyseerde de overige resultaten. Lees verder   
  
* Een week als alle anderen (21 april 2018)
De rij wachtenden voor de ijssalon van Copelia in Havana was woensdag even groot als anders toen elders in het Palacio de la Convenciónes de zitting van het parlement werd geopend. In de armste wijk van Havana, Timba, worden op deze dag van de ‘historische verandering’ eieren afgeleverd. De nationale televisie zendt een film uit over de Anjerrevolutie in Portugal en ouders bereiden zich voor op de  schoolvakanties. Lees verder