Het is oogsttijd en we hebben een akker vol heerlijke en prachtige wintervruchten.
Ons pompoenveld is opnieuw bijgewerkt. We hebben alle compost bijelkaar geschraapt en de grond diep bewerkt. Het is nu een verhoogd bed, bijna een meter hoog en diep, dat voor meer dan de helft uit compost bestaat.
Pas als de oogst binnen is weten we het zeker, Het is nu nog een jungle, maar ik zag geweldig grote en mooie vruchten. Het weer was eigenlijk precies goed voor pompoenen, met regelmatig regen in de groei en bij rijping heerlijk warm en droog weer.
De markt is groots met geweldige bijdragen van:
Pompoenkwekers, tuinboeken, pompoenzaden een echt wolbeest, onze huisimker met verse honing en lavendel honingijs, pottenbakkers, delicatessen en prijswinnende confitures, appelsap, stroop en sap van de fruitteler, noord Afrikaans handwerk, handgedraaid aardewerk, kunstenares Sophie zit ergens op een rustig plekje en maakt portretten voor een prikje.
Eten en drinken kan op ons overdekte tuinterras. Er is lekkere luxe en gewone koffie, fruitsap en bier uit de streek, wijn en gerechtjes met onder andere pompoen.
piri piri pan
Sophie werkt ook in onze moestuin ze maakte deze mandala's van onze pepers en tomaten.
De eerste grote peper en paprikaoogst is binnen.
Ik ben nog steeds erg blij met onze 'confiturier' zoals onze koperen ketel officieel heet. Dat leerde ik op een zuid-franse 'vide grenier' (rommelmarkt). Ik weet niet precies waarom er zo werd gegrinnikt over mijn 'conficiere'. Volgens mij zat ik er daarmee helemaal niet zo ver naast.
Van de chilipepers die we nu volop hebben maakte ik een soort piri piri saus. Of moet ik het Sambal noemen? Bijna iedereen hier lust dat graag. Ik maak zo'n 50 potjes per keer en ik moet elk jaar wel drie van die pannen maken.
Ik begin met een halve pan uien die ik in royaal biologische olijfolie langzaam smelt tot minder dan een kwart om het zoet en smeuig te maken.
Er gingen zeker vijftien verschillende paprika's en vooral veel pepers in. Alle paprika's en pepers die nu goed rijp zijn zijn in de pan gehakt.
Het is belangrijk ze in volgorde van scherpte toe te voegen. Eerst dus de paprika, dan de milde en uiteindelijk de scherpste pepers.
Ik voeg absoluut geen water toe, maar het vocht van de uien en de paprika en pepers zelf laat ze toch een beetje 'doorbranden'. Hoe langer de pepers met water in aanraking komen hoe scherper ze worden. Dit komt wel de scherpte, maar niet de smaak ten goede. Een hele goede laatste was deze keer de 'Red Savina' peper. Deze is zeer scherp maar bovendien bijzonder aromatisch. Ze gaf de saus dat heerlijke peperparfum.
Het snijden van de pepers kost veel tijd vooral ook omdat wij dan meteen de zaden voor volgend jaar oogsten.
Tegen het eind nog een paar flinke voeten knoflook er door, wat zout en een beetje suiker om de scherpe kantjes er af te halen.
Met de staafmixer maak ik het uiteindelijk lekker glad.
tomatenzaad winnen
Tomatenzaden hebben een kiemremmend laagje om hun schil om te voorkomen dat ze in de natte vrucht al kiemen.
In de natuur vallen de vruchten als ze helemaal rijp zijn van de plant en gaan gisten waardoor deze kiemremming wordt opgeheven. Wij bootsen dat na door ze even in hun eigen sap te laten staan. Na een paar dagen worden ze in een zeefje onder de kraan schoon gespoeld en op een vel papier (waarop je de naam schrijft) te drogen gelegd.
Van tomaten vriend en verzamelaar Eddy Ceyssens kregen we aantal bijzondere nieuwe rassen waaronder deze kleurrijke en zeer smakelijke 'Blue Beauty':
tomaat 'Blue Beauty' met veel vlees, smaak en kleur, maar weinig zaad
brandnetelplaagvlinder
Het is dan welliswaar geen bijzondere zeldzame soort, maar desondanks voor ons een belangrijke reden om niet alle brandnetels weg te maaien.
Als je het spinsel en daarna de jonge rupsen de eerste keer ziet schrik je daar misschien even van. Maar uiteindelijk kent iedereen deze bontste vlinder van het land. Op dit moment zien we er hier zo veel dat we ons bijna zorgen gaan maken of er nog wel genoeg nectar overblijft voor andere insecten. Hier op de kwekerij is voorlopig nog ruimschoots nectar voorhanden. Zonodig plant je toch gewoon wat extra bijen en vlinderplanten.
De dagpauwoog legt haar eitjes op de grote brandnetel en daar leven ook de jonge rupsen van. Nectar halen de vlinders op dit moment hier op de kwekerij vooral bij verschillende muntsoorten. Vlinders eten ook van valfruit, laat dat liefst ook nog even liggen. Je meest dierbare tuinvogeltjes leven weer van de rupsen.
planttijd
Er zijn nu nog veel bloeiende planten te zien in de tuin en de kwekerij maar laat je daardoor niet te veel van de wijs brengen.
Vroeger heette het nu, volledig terrecht, planttijd te zijn. De grond is nog warn, planten slaan snel aan en staan er, als je ze nu plant volgend jaar bij alsof ze er altijd al stonden.
In het voorjaar is de situatie omgekeerd. Jonge planten moeten dan meteen bovengronds presteren en krijgen weinig kans in die koude grond eerst een stevig wortelgestel te vormen. De potkluit kan dat deels opvangen maar ik plant zelf bij voorkeur nu, ook al kan dat voor de meeste soorten in pot tegenwoordig jaarrond zo lang de grond maar niet bevroren is.
Planten die nu worden uitgeplant groeien vooral ondergronds. Ze maken snel nieuwe wortels maar groeien bovengronds nog maar weinig. Je moet planttijd niet uitleggen als een laatste ronde bloemen planten om je tuin nog een keer op te fleuren met direkt resultaat.
Dat kan, maar het resultaat is niet altijd even duurzaam..
Echt goed winterharde tuinplanten zoals Persicaria, Eupatorium, Sedum, winterharde Salvia, Achillea en ook veel Geranium soorten, bijna alles kun je nu, net als de meeste grassen prima bloeiend planten.
Persicaria 'Pink Elephant'
Vaste planten die op het randje winterhard zijn zoals Gaura en Anemone kunnen nog volop bloeien maar als je ze nu plant kan een strenge winter ze in problemen brengen.
Daar staat tregenover dat we dan misschien wel een Elfstentocht hebben wat voor veel droogteminnaarts weer perfect is. Over het algemeen is het voor de meeste vaste planten nu de beste tijd om ze te planten.
Gedegen kwekers knippen gestekte planten meestal nog een of meerder keren terug tijdens hun groei. Dat zorgt er voor dat de planten eerst goed 'uitstoelen'. Wij doen dat ook. Het is een goede manier om te zorgen voor stevige, volle planten, maar ze kunnen daardoor ook wat later bloeien dan normaal. Dat maakt ze nu probleemloos aantrekkelijk. Het omgekeerde gebeurt ook, wij knippen planten vaak terug voordat ze uitgebloeid zijn, dat maakt ze veel steviger.
Het klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het helemaal niet. Plant nu liever niet vooral voor de kleur van bloemen in je tuin maar plant vooral voor de toekomst, wees wat terughoudend met planten die nu van nature nog bloeien. Een enkel bloemetje is mooi meegenomen. Het is heel begrijpelijk dat je graag ziet wat je plant en het is ook heel verstandig soorten te kiezen die nu nog aantrekkelijk zijn.
Succesvol tuinieren gaat meestal gepaard met geduld en inzicht.
Sommige tuiniers zijn niet meer voor rede vatbaar als ze eenmaal een bloeiende plant hebben bemachtigd. Als je twijfelt of het verstandig is die schoonheid nu nog te planten, vraag ons dan alsjeblieft om advies.
Aanstaande zaterdag en zondag 24 en 25 september 2016 van 10:00 tot 17:00 uur; pompoenen zien, ruiken, proeven en aanraken.
