Nog niet je koffers pakken 🧰

Het voorjaar vliegt voorbij. Nog even en we kunnen onze koffers pakken. Dat laatste zal de Florentijn Lodovico Guicciardini vast ook gedacht hebben toen hij zich in 1541 als koopman in Antwerpen vestigde, in 1552 zijn handelsactiviteiten weer aan de wilgen hing en schrijver werd. Dankzij zijn reislustige karakter hebben wij nu een sierlijk handschrift met een mooie pentekening van ’s-Hertogenbosch uit de eerste helft van de 17e eeuw in onze kluis liggen! Daarover lees je hieronder meer.

Voor ons trouwens nog even geen reisjes in het vooruitzicht. We hebben onze handen vol aan een paar mooie evenementen. Zo organiseren we samen met het Nationaal Slavernijmuseum en Stichting Comité Keti Koti ’s-Hertogenbosch op 28 juni een programma om je familiegeschiedenis te onderzoeken in samenhang met slavernijgeschiedenis. Misschien iets voor jou? Of ben je een kei in het ontcijferen van oude handschriften en vind je geschiedenis en taal gewoon leuk. Vergeet dan niet mee te doen aan de digitale voorronde van de Paleografiewedstrijd, dat kan nog tot 12 juni. Wie weet ben jij straks de beste paleograaf van Vlaanderen en Nederland. Ook daarover lees je hieronder meer.

Margot America, redactie

Aanwinst: 'De Beschrijvinghe van 's-Hertogenbosch' in begin 17de-eeuws handschrift online!

Dit kleine boekje blijkt een afschrift uit een Nederlandse uitgave van het boek Descrittione di tutti i Paesi Bassi, altrimenti detti Germania inferiore van Lodovico Guicciardini. Het afschrift dat bij ons aanwezig is, gaat alleen over de stad ’s-Hertogenbosch. Bijzonder zijn de pentekening van de stad ‘s-Hertogenbosch en drie kleine afbeeldingen.

Nieuwe bronnen april online

Het is weer tijd voor een korte memorie van de bronnen en indexen die afgelopen maand online zijn gekomen op onze website. En over memories gesproken: sinds april zijn ook de Brabantse memories van successie uit de periode 1903-1927 op naam van overledenen doorzoekbaar via de stamboomzoekmachine. Onmisbaar als je inzicht wil krijgen in de vermogenspositie van je voorouders. Veel succes(sie)!

Uitnodiging Familiesporen

Op zaterdag 28 juni 2025 organiseert het Nationaal Slavernijmuseum samen met het BHIC en Stichting Comité Keti Koti ’s-Hertogenbosch het publieksprogramma Familiesporen. Op onze Citadel kun je je familiegeschiedenis onderzoeken in samenhang met slavernijgeschiedenis. Centraal staan persoonlijke verhalen en stamboomonderzoek. Genealogische experts begeleiden je bij je zoektocht naar je familieachtergrond in Suriname, de Caribische eilanden of Europees Nederland. Ook als je al onderzoek doet ben je van harte welkom. Meld je snel aan, want er is een beperkt aantal plaatsen!

Laurindo Andrea, historicus en educatiemedewerker, bij Familiesporen in het Nationaal Archief, foto Isaac Owusu.

Podcast nieuws: Waarheid

"In een poging zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen achter het raadsel van de dood van Marietje Kessels bezocht ik dit keer het Nederlands Forensisch Instituut in Den Haag. In dit internationaal kennis- en expertisecentrum voor forensisch onderzoek worden drie glasnegatieven bewaard waarop het lichaam van Marietje te zien is. Nader onderzoek door een patholoog en forensisch rechercheur leverde meteen een bijzondere bevinding op.

Dit en nog veel meer kun je beluisteren in aflevering 6 (de laatste!) van de podcast ‘Moord op Marietje’.

Foto: Marilou Nillesen, podcastmaker 'Moord op Marietje'

Beste verhalen deze maand

Gerritje Zijn vader is een gerenommeerd veekoopman. Altijd een pet op, een vaalgele stofjas en half afgesleten klompen. In zijn mondhoeken de karakteristieke stomp van een sigaar. Alle boeren kennen hem als een vakkundig handelaar. Maar dat talent heeft Gerritje niet. (Bijdrage: Wim van de Kerkhof)
	Kanonnenvoer uit Oisterwijk Na de slag om Stalingrad werd duidelijk dat Duitsland de oorlog niet meer kon winnen. Het kwam neer op een alles of niets strijd. En dat gebeurde ook. Hoe verging het de Oisterwijkse Jan Janse die met het Nederlandse vrijwilligerslegioen bij Leningrad zat? (Bijdrage: Alex van Dongen)
Belachelijke geruchten over de vroedvrouw De katholieke dokter Van den Dries betaalt al jaren uit eigen middelen een vroedvrouw, om zo zijn werk te ontlasten. Maar als zij vertrekt en alleen de protestantse A. de Jong-Rooker solliciteert, neemt hij haar aan. Maar dan zijn de rapen gaar...
	Waar zijn alle oude ambachten gebleven? Je had de scharenslijper, een man die paraplu’s repareerde, maar ook de ouderwetse smid, die alles nog maakte of repareerde. En datgene wat aan elkaar moest komen dat werd geklonken of in het vuur aan elkaar gelast en niets werd er weggegooid! (Bijdrage: Gerard Veltman)
Van Vinkel naar de achtertuin van het Rijks 'We waren aan het wandelen toen een collega vertelde dat ze voor arts studeerde. Ze liep stage op de OK. En ik dacht “oh, ik wil ook op zo’n OK”. Daar is eigenlijk mijn roeping ontstaan.' Dit interview maakt deel uit van een reeks verhalen ‘Tussen huis en haard’. (Bijdrage: Xia van Beuningen)
	Test je kennis van oud schrift Houd je van geschiedenis en taal en ben je een kei in het ontcijferen van oude handschriften? Doe dan mee aan de Paleografiewedstrijd van Wat staat daer? Iets voor jou? Doe dan mee!

Historisch wist-je-datje

Wie wordt de Pinksterblom? 🌼

Tradities en gebruiken zorgen nog steeds voor een vaste jaarlijkse regelmaat in ieder Brabants dorp. Cromvoirt kent tot op de dag van vandaag wel een heel bijzondere; die van de Pinksterbloem.

Als je als meisje gekozen werd om Pinksterblom te zijn, dan was dat wel het toppunt van geluk! Hoe je dat vroeger werd?

Ieder jaar op eerste pinksterdag gingen meisjes van de lagere school na de mis al zingend het dorp rond. Dat gebeurde in een grote kring met in het midden het meisje dat Pinksterbloem was. Bij ieder huis werd geld opgehaald door de Judas (de voormalig Pinksterbloem) in een eierdopje, omwikkeld met zilverpapier. Er werd een speciaal lied gezongen en zo trok de stoet het dorp door. Er werd overlegd wie het volgend jaar de Pinksterblom mocht worden.

We hebben hierover gesproken met twee oud-Pinksterblommen. Zo bleek dat er wel praktische redenen waren om dit te worden: zo moest er op de boerderij ruimte zijn voor een feestje. Ook mocht er altijd maar één kind in het gezin Pinksterblom worden. Dus als je oudere zus het al was geweest, dan had je pech. Of als je van de lagere school afkwam, dan was je kans ook verkeken.

Deze traditie was trouwens niet alleen weggelegd voor kinderen van de meer welvarende gezinnen, al moest je dat feestje thuis natuurlijk wel kunnen geven. Dat gebeurde vroeger met een melkbus vol ranja of gevuld met chocomel. Het was een prachtfeest, volgens hen. Al was het ook vermoeiend. In zo’n kring alle huizen af, ook naar de ver afgelegen boerderijen, dat was een flinke afstand. En dan moest het afsluitende feest nog beginnen...

Een mooie Brabantse traditie om in onze herinnering levend te houden.

Pinksterblom in Cromvoirt in mei 1958, Fotopersbureau Het Zuiden, BHIC

Het geheugen van Brabant: ga naar www.bhic.nl

Vind ons leuk

Luister hier

Foto's & films

Lees verhalen

Volg ons op Instagram

redactie@bhic.nl | 073-6818500 | doorsturen

Uitschrijven