NostalZine november 2018
7de jaargang, nr. 3
Inleiding
Beste lezer,
 
De dagen worden korter, de temperaturen dalen sterk: de winter staat voor de deur. Tijdens de winterperiode doen we het zoals gebruikelijk wat kalmer aan op activiteitenvlak. Om deze 'rust' te doorbreken organiseren we twee activiteiten die jaarlijks terugkomen.
 
We hebben enerzijds onze winterrit, waar we een interessante bus telkens proberen te combineren met een minstens even interessante nevenactiviteit. Dit jaar trekken we op zondag 16 december naar Mechelen, waar we onze eigen 106118 inzetten samen met de Mechelbus. We bezoeken in Sint-Katelijne-Waver ook het IFA-museum van Oost-Duitse wagens dat een uiterst zeldzame collectie herbergt. De praktische details vind je verderop in onze nieuwsbrief.
 
Anderzijds houden we in januari - uitsluitend voor onze leden - ook de traditionele nieuwjaarsactiviteit. We houden die in 2019 wat vroeger dan gebruikelijk: op zaterdag 12 januari. We starten rond 13u30 voor een korte afscheidsrit aan een Van Hool A330 uit de 42xx-reeks en een Mercedes Conecto van Zwalmbus. Om 17u lichten we, terwijl onze leden een hapje en een drankje verorberen, onze werking van het afgelopen jaar toe en blikken we vooruit naar de toekomst. 's Avonds hebben we samen een diner. Zoals vermeld is deze activiteit enkel toegankelijk voor onze leden, die een persoonlijke uitnodiging zullen ontvangen per mail. Het staat uiteraard iedereen vrij om zich nog aan te sluiten als lid van onze vzw om hier ook aan te kunnen deelnemen.
 
Over lidmaatschap gesproken: we zijn u hier een primeur verschuldigd. Samen met onze collega-vzw's HaRoBa en Depot145 bieden we vanaf 2019 ook een gezamenlijk lidmaatschap aan. Door de betaling van één voordelige lidmaatschapsbijdrage, kan je automatisch lid worden van de drie vzw's en geniet je ook van alle voordelen van die vzw's. Het blijft uiteraard ook nog steeds mogelijk om lid te blijven van de vzw's afzonderlijk. Je vindt meer info verderop in deze nieuwsbrief, en we lichten dit per mail ook nog uitgebreid toe aan ons bestaande ledenbestand.
 
Wie zich ondanks de kalmere winterperiode toch graag actief bezighoudt, kunnen we onze werkdagen ten stelligste aanbevelen. Onze Werkgroep Techniek verzet, zoals je verderop deze nieuwsbrief zal lezen, bergen werk. Je kan zelf ook een handje toesteken, want we zijn altijd op zoek naar nieuwe krachten. Op zaterdag 1 december is er een werkdag gepland aan ons restauratieproject in Berendrecht, informeer gerust via techniek@nostalbus.be als je interesse hebt om de handen uit de mouwen te steken.
 
Voor nu wensen we iedereen alvast een prettig eindejaar toe, en zeer graag tot binnenkort!
 
uw NostalZineredactie
 
AGENDA
 
zaterdag 1 december
 
zondag 16 december
Winterrit
 
zaterdag 12 januari
Nieuwjaarsactiviteit voor leden
(uitnodiging volgt per mail)

Begin volgend jaar ontvang je een nieuw NostalZine met de data van onze activiteiten voor het voorjaar.
 
Houd ook onze Facebookpagina in de gaten! We posten er regelmatig updates en nieuwe evenementen.
 
Op 21 oktober namen we op een zonovergoten zondag afscheid van twee iconische types uit het Meetjesland. Dat zorgde voor leuke sfeerbeelden (foto Arvo Vander Mersch).
 
Winterrit - zondag 16 december
 
Het is ondertussen een goede traditie elkaar voor de feestdagen nog eens te ontmoeten op de winterrit, in 2018 is dat niet anders.

We vertrekken op zondag 16 december om 10u10 aan station Mechelen (trein uit Gent 9u54, Brussel en Antwerpen om 9u54, uit Leuven 10u04).

Voertuig is onze eigen Van Hool A120P n° 106118, vermomd als 962189, die ons langs de oude lijn 53b naar Breendonk en Londerzeel brengt.

We hebben de gelegenheid tot middagmaal in Zemst (Lunch Garden, Pizza Hut), alwaar we ook onze 2de bus ontmoeten, de Mechelbus.

Na een fotorit op het stadsnet van Mechelen, zetten we koers naar Sint-Katelijne-Waver, voor een bezoek aan een privémuseum van Oostblokauto’s (https://www.sintkatelijnewaver.be/producten/detail/785/ifa-museum-van-oost-duitse-wagens?fbclid=IwAR05qWIhQI-btPF68UlqWetvSEoUUwbqWU0Qza9eR6pQEigqY6P6ugbssdI).

We doen ons best om 16u45 aan station Mechelen terug te zijn.

Wie niet direct een trein neemt, kan nog mee voor een avond-fotostop, en een wandeling op de Kerstmarkt.

Inschrijven is verplicht en kan via mail naar info@nostalbus.be. De deelnameprijs bedraagt 13 euro voor leden van NostalBus en 15 euro voor niet-leden. Het bedrag DIENT OP VOORHAND OVERGESCHREVEN WORDEN op rekeningnummer IBAN BE67 0688 9123 2387 met mededeling "winterrit".
 
 
Op zondag 7 oktober vond Open Bedrijvendag plaats. In de Antwerpse haven stelden meerdere bedrijven hun deuren open voor kijklustigen. Vleemo, een windenergiebedrijf dat molens in de Antwerpse haven beheert, stelde 2 sites open en deed beroep op onze voertuigen voor origineel pendelvervoer. Onze bussen volgden een scenic route door de loodsen van de Wijngaard Natie, de 2470 van META poseert hier graag (foto Wieland Allemeersch).
 
Nieuw vanaf 2019: gecombineerd lidmaatschap NostalBus - HaRoBa - Depot145
Drie Vlaamse busvzw’s – HaRoBa, Depot 145 en NostalBus – bieden vanaf het werkingsjaar 2019 een nieuwe lidmaatschapsformule aan om onze samenwerking in de verf te zetten. Het wordt voortaan mogelijk om een extra voordelig gezamenlijk lidmaatschap aan te gaan waarbij je automatisch lid wordt van de drie vzw’s en ook van alle voordelen van deze vzw’s kan genieten. Je krijgt dus ook bij alle verenigingen korting wanneer je deelneemt aan hun activiteiten. Een fancy lidkaart krijg je er uiteraard ook bij! Het blijft natuurlijk ook gewoon mogelijk om bij één of twee verenigingen lid te blijven op de manier zoals voorheen. Met het gezamenlijk lidmaatschap geniet je wel van een korting van 7 euro op de som van de individuele lidgelden.
 
Hieronder vind je de mogelijkheden om ons in 2019 (verder) te ondersteunen:
  • Gezamenlijk lidmaatschap NostalBus – Depot 145 – HaRoBa
    Stort 43 euro op het rekeningnummer van NostalBus vzw IBAN BE67 0688 9123 2387 (BIC GKCCBEBB) met mededeling “gezamenlijk lidmaatschap”. Je gegevens worden automatisch uitgewisseld met de andere vzw’s waar je nog geen lid van bent.
  • Lidmaatschap enkel NostalBus
    Stort 20 euro op het rekeningnummer van NostalBus vzw IBAN BE67 0688 9123 2387 (BIC GKCCBEBB) met mededeling “lidgeld 2019”.
Leden die na 31 augustus 2018 lid werden van één van de bovenstaande vzw’s en in principe een gratis lidmaatschap voor 2019 kregen aangeboden, kunnen ook gebruik maken dit aanbod. Zij doen een bijkomende storting op het rekeningnummer van NostalBus ten belope van het saldo van 43 euro – het reeds betaalde lidgeld en vermelden dit duidelijk in hun mededeling. Zij zijn dan in 2019 lid van de drie vzw’s.
 
We zien jullie graag binnenkort (opnieuw) opduiken in ons ledenbestand en zeer graag ook op één van onze aankomende activiteiten!
 
Op zondag 16 september nam NostalBus deel aan een activiteit in de thuisbasis Maldegem. Bussen 2750, 101, 2274 en 270139 pronkten er op het oldtimerevent "Start Your Engine".
 
Verslag Werkgroep Techniek
Zoals onderstaande berichtgeving duidelijk maakt, verzet de Werkgroep Techniek per kwartaal enorm veel werk. Onze vrijwilligers gaan tot het uiterste om de bussen in goede conditie te houden. Elk paar helpende handen is van onschatbare waarde voor een vereniging als NostalBus. Het spreekt voor zich dat wij steeds open staan om nieuw talent te ontdekken. Op regelmatige tijdstippen worden er werkdagen georganiseerd in Eeklo of Berendrecht. De data kan je terugvinden via het tabblad ‘Evenementen’ op onze Facebook-pagina. Wij trachten steeds de werkzaamheden aan te passen aan de wensen van onze vrijwilligers. Geen probleem dus als je zelf niet zo’n handige harry bent. Meer info omtrent de werkdagen kan ook steeds via e-mail bekomen worden op het adres techniek@nostalbus.be. Hopelijk tot binnenkort!
 

BERENDRECHT

Ook dit najaar werkten we in Berendrecht weer een stapje dichter naar de eindmeet van ons restauratieproject toe. Nadat de bovenste delen van het chassis gelakt werden, kan in principe de houten vloer reeds geplaatst worden. Echter dienen er nog enkele reparaties te gebeuren aan het pneumatische circuit, waardoor we de vloerwerken nog even dienen uit te stellen. Ook het monteren van de beplating langs de buitenzijde zal moeten wachten tot na de winter. De huidige temperaturen in onze werkplaats zijn niet geschikt om een eerste laag grondlak aan te brengen. Toch zullen we ook de komende maanden druk in de weer zijn te Berendrecht. Het isolatiemateriaal tussen buiten- en binnenwand zal op maat gesneden worden, het volledige meubilair zal van een opfrisbeurt genieten en we plannen om enkele pneumatische onderdelen te vervangen. Onze Van Hool AU124 krijgt langzaam maar zeker nieuw leven ingeblazen. 
We herinneren ook nog eens graag aan de projectrekening bij Herita waar je voor dit project fiscaal aftrekbare giften kan storten.
Het laatste laswerk aan de linkerflank werd afgerond en de voorste wielkast langsheen diezelfde zijde genoot van een grondige revisie. 
Opgelaste wielboog en wielkast links vooraan.
 
In tegenstelling tot de latere generaties heeft de AU124 een vlakke, hellende vloer over de gehele lengte van de bus. Enkel de zitjes boven de voorste wielkasten staan op een verhoog. Beide podesten zijn uit metaal vervaardigd en waren eveneens aan vernieuwing toe.
Vervangen van het basisprofiel en onderkant linkerwielkast.
Herstellen van het verhoog waar een enkele zitbank op komt te staan.

Anthony neemt de podest aan de rechterzijde onder handen.
Achteraan werd reeds begonnen met het plaatsen van de beplating vlak boven de vloer. Dit soort werken toont duidelijk aan dat het project vordering maakt. Van een oppepper gesproken!
Jarno maakt zorgvuldig een pasvorm voor de binnenbeplating.
Nieuwe delen worden steeds voorzien van drie lagen metaalverf.

Marc, onze schilder van dienst.
Naast de aandacht voor chassis en carrosserie, laat ook de technische kant nu niet langer op zich wachten. Bij een voertuig van dergelijke leeftijd, dat bovendien reeds geruime tijd stilstaat, is een grondig nazicht van het remsysteem een must. Tevens hebben wij ook geen weet van de voorgeschiedenis wat algemeen onderhoud betreft. De keuze was dus snel gemaakt; alle cruciale onderdelen van het remsysteem, alsook de pneumatische aansturing ervan, zal volledig vernieuwd worden. Omdat deze onderdelen niet meer courant verkrijgbaar zijn, besloten we om de zoektocht naar nieuwe stukken nu reeds aan te vatten.
 
Demontage van het remwerk op de voor- en achteras.
 
Ook het wagenpark uit de META-collectie werd aan het einde van het seizoen onder handen genomen. Een private garage ontfermde zich over bus 5840, Van Hool A120 uit 1982. De brandstofinjectoren werden gereinigd en nauwkeurig afgeregeld, alsook de stuurservo werd nagezien.
 
 
EEKLO
 
In september werd bij een tussentijds nazicht van onze 262132, Van Hool A120, een lekkage aan één van de vier voorste remcilinders opgemerkt. Ook de draagstructuur van de pneumatische ophanging op die as kon een revisie gebruiken. Uiteraard werd de bus onmiddellijk op non-actief gezet maar niet voor lang. Onze vrijwilligers staken diezelfde week nog de handen uit de mouwen en gaven onze oude dame de aandacht die ze verdiende. De gebrekkige remcilinder werd vervangen door een, tot nog toe, ongebruikt exemplaar dat wij jaren geleden wisten te recupereren bij een exploitant. Tevens reviseerden we ook de volledige ophanging aan die zijde en werden beide remtrommels gelijk afgedraaid op de draaibank.
Demontage van de oude luchtbalg en verwijderen van het oude draagplateau.

Het nieuwe steunplateau voorbereiden.
 

Het nieuwe steunplateau vervaardigen.
 

Het eindresultaat.
 
Na het monteren van de nieuwe remcilinder en het gelijk draaien van beide remtrommels werd de bus onderworpen aan een grondige testrit. Enkele dagen nadien werd zij met succes door de periodieke keuring geloodst.
 
Nieuwe remcilinder vlak voor de montage.
 
 
Tijdens datzelfde nazicht werd er ook een lekkage in het verwarmingscircuit van de bus opgemerkt. In eerst instantie leek een loszittende slangklem de oorzaak te vormen. Echter bleek bij verder onderzoek helaas al gauw dat er meer aan de hand was. De originele PVC leidingen waren na meer dan dertig jaar dienst zodanig verstorven dat vernieuwing de enige oplossing was. Geen gemakkelijke klus vanwege de complexe structuur van het chassis waartussen de leidingen zich een weg banen. 
 
Demontage van de oude PVC leidingen.
 
Plooien en snijden van nieuwe leidingen, montage van nieuwe kranen.
 
 
Het eindresultaat.
 
 Omdat het koelcircuit van de motor gekoppeld is aan het verwarmingscircuit van de bus, werd het volledige systeem tweemaal gespoeld alvorens er nieuw koelwater werd opgegoten. Ook de radiator van de frontverwarming vertoonde een lekkage. Deze ondergaat momenteel een revisie bij een gespecialiseerd bedrijf en zal op een later tijdstip terug gemonteerd worden.
 
 
Ook onze ex-Weyn 270139, Van Hool A120P, was enkele malen te gast in de werkplaats. Op de planning stond de vernieuwing van het remwerk op de achteras. De bus werd destijds geleverd met een authentieke halfautomatische 'Leyland - Wilson Self Changing Gears' versnellingsbak. De overbrenging tussen DAF motor en deze versnellingsbak wordt verwezenlijkt door een vloeistofkoppelomvormer. Een oude en fragiele techniek die in de jaren '50 reeds haar intrede maakte. In tegenstelling tot onze andere bussen met automatische versnellingsbak, beschikt de 270139 niet over een remvertrager. Concreet wil dit zeggen dat er niet op de transmissie afgeremd kan worden, maar de volledige remkracht vanuit de bedrijfsrem dient te komen. Logischerwijs vertonen de trommelremmen hierdoor sneller slijtage. Om diezelfde reden dient deze bus vier maal per jaar voorgereden te worden voor de periodieke keuring. Gelukkig wisten we een leverancier te vinden die deze trommels nog in voorraad had. Bij gelegenheid hebben wij ineens zijn volledige voorraad van drie paar trommels opgekocht aangezien ook de andere bussen uit de A120-familie gebruik maken van dit type.
 
Nieuwe trommel en vers geklonken remvoeringen.
 
Tijdens de periodieke keuring was ook gebleken dat er speling zat op een stabilisatorstang vooraan de bus. In normale gevallen zou dit gewoon een eenvoudige kwestie zijn van nieuwe silent blocs te monteren. Echter, toen bleek dat ook de nieuwe rubbers speling vertoonden, dienden we creatief te zijn. De stang in kwestie was uitgesleten door de jarenlange klemming en roestvorming. We besloten om deze zelf op te knappen aangezien wisselstukken niet meer te verkrijgen zijn. 
 
Oplassen en schuren van de stabilisatorstang.
 
Creativiteit was geboden om ook de licht uitgesleten bevestiging tussen silent bloc en chassis terug spelingvrij te krijgen.
Vervaardigen van een op maat gemaakt inlegboog.
 
 
Het eindresultaat.
 
 
Verder werd er bij deze bus ook nog een profiel aan het chassis vervangen en installeerden we een nieuw elektropneumatisch ventiel voor de bediening van de halterem.
Vervangen van een doorgeroest profiel onder de schutplaat van de brandstoftank.
 
Het leek wel een overdreven getunede sportbak, onze 106118 begin oktober. Tijdens een rit door de haven van Antwerpen maakte de bus plots een hels lawaai. We moesten niet lang zoeken naar de (h)oorzaak; de zijwand van de einddemper was vermist. Het woord knalpot kreeg hierdoor ineens een wel heel letterlijke betekenis. We monteerden een nieuw exemplaar, het oude zal hersteld worden en als reserve dienen voor toekomstig gebruik.

Oud naast nieuw, een wereld van verschil.
 
Paniek! bij het begin van de pendelritten ter gelegenheid van de Modelspoorexpo te Leuven. Nog voor vertrek uit onze stelplaats Gentbrugge merkte de chauffeur een lekkage van brandstof onder de tank van onze 355131, Jonckheere TransCity, op. Terechte paniek overigens, want waar sla je 250 liter diesel binnen enkele minuten op als blijkt dat er bijvoorbeeld een scheur in de tank zit? Gelukkig bleek het hier mee te vallen en bleven de doemscenario's uit. De afdichting van de vlotter bovenaan de tank sloot niet volledig af. Gevolg was een brandstoflekkage als de bus op een helling stond. Meteen werd er een hoeveelheid brandstof afgetapt zodoende de bus toch zijn voorziene pendelritten kon uitvoeren. Ook werd de gelekte diesel uit respect voor de omgeving en het milieu nauwkeurig opgekuist. Enkele dagen later vervingen we de lekkende dichting.
Montage van de vlotter met nieuwe dichting.
 

GENT
Het toch wel grootste zorgenkindje uit de META-collectie eiste weer de nodige aandacht op. Begin september strandde ex MIVG 101, Van Hool A120, midden in de hal van het keuringscentrum in Wondelgem. Boosdoeners waren ditmaal de remmen op de achteras die plots volledig vast waren komen te zitten. Bij een moeizame demontage, waar al eens een vlam aan te pas kwam, bleek ook hier vernieuwing de enige optie. Tijdens die werkzaamheden werd duidelijk dat het voertuig enorm had afgezien van zijn jarenlange stilstand na schrapping uit het wagenpark van De Lijn. Naast de remmen dienden ook enkele keerringen op de achteras te worden vervangen. Momenteel zijn de werkzaamheden nog steeds lopende bij een private garage. Nadien zullen wij zelf de verwarming terug in dienst trachten te stellen zodat AB101 eind dit jaar onze vloot kan vervoegen.
 
Al gehoord van fund raising?
Sinds december 2011 is NostalBus lid van Herita. Ons lidmaatschap bij Herita maakt het mogelijk om fiscaal aftrekbare giften te ontvangen die kunnen worden aangewend voor onze werking.
 
Via de zogenaamde projectrekening kunnen schenkers een bijdrage leveren om de toekomst van ons roerend erfgoed veilig te stellen.
 
Begin 2018 werd onze oude projectrekening afgesloten en werden de fondsen overgedragen naar onze nieuwe projectrekening, die toegespitst is op de restauratie van onze Van Hool - Cummins. Deze wijziging kadert in de nieuwe manier van werken van Herita die toespitst op concrete projecten die beperkt zijn in tijd.
 
Het volledige verhaal achter de projectrekening kan je terugvinden op de website van Herita.
 
Wat het voor de schenker interessant maakt is het feit dat giften vanaf 40 euro op jaarbasis fiscaal aftrekbaar zijn. Het jaar volgend op uw schenking(en), bezorgt Herita u een attest dat bij de aangifte van de personenbelasting moet worden gevoegd. Op die manier krijgt u 45 procent van het bedrag van de schenking(en) terug via de personenbelasting!
 
Voor de restauratie en herstelling van de 270139, 355131 en 968140 werden reeds enkele niet geringe sommen opgehaald. Wij danken dan ook alle gulle schenkers tot nog toe en hopen ook voor de Cummins 4481 de nodige fondsen te kunnen werven... In totaliteit zijn we de komende jaren nog op zoek naar zeker 7.500 euro om de restauratie tot een goed einde te brengen. Twijfel dus niet en steun ons, jouw bijdrage maakt zeker een verschil!
 
Giften zijn welkom met medeling "gift NostalBus" op rekening IBAN BE37 7450 4520 7628 (BIC KREDBEBB).
 
Meer informatie is beschikbaar op onze website.
 
Wij hopen alvast op uw steun!
 
Lid worden van NostalBus?
Onze vereniging interesseert je? Je wil ons financieel of materieel steunen of gewoon af en toe een handje meehelpen? Dan heten wij je graag welkom als lid van onze vzw!
 
Lid worden kan snel en gemakkelijk via onze website, waar ook alle informatie terug te vinden is. Hierbij geven we nog een kort overzicht.
 
Het lidgeld bedraagt 20 euro, over te maken op rekening IBAN BE67 0688 9123 2387 (BIC GKCCBEBB). Wat krijg je daarvoor terug?
- je wordt op de hoogte gehouden van onze externe én interne activiteiten
- je kan een handje toesteken op werkdagen of bij onze administratie
- je krijgt korting op tal van activiteiten (rondritten, ledenactiviteiten, ...)
- indien je rijbewijs het toelaat, kan je je af en toe uitleven met een van onze historische bussen, wij zijn steeds op zoek naar vrijwillige chauffeurs
- ...
 
Wie lid wordt na augustus, krijgt het daaropvolgende jaar er automatisch gratis bovenop!
 
De mogelijkheid bestaat ook om je aan te sluiten bij drie verenigingen tegelijk. Je wordt lid van NostalBus én van onze collega-verenigingen Depot 145 en HaRoBa. Je leest er alles over op onze website.
 
Voor meer informatie kan je ons contacteren op info@nostalbus.be!
 
NostalBus is aangesloten bij Herita.
 
Via onze projectrekening bij Herita kunnen er fiscaal aftrekbare giften worden geschonken om de werking van NostalBus te ondersteunen.
 
 
 
Redactie M.K. - B.V.