Ineens waren er wasberen gesignaleerd op en rond de camping in Wittenberg, die daar al jaren gevestigd is op een prachtig terrein langs de Elbe. De koelkast in de afgesloten keuken kregen ze tot nu toe niet open. Voor de zekerheid ging daarom al ons voedsel daar in, ook de broodjes die we thuis op kamertemperatuur bewaren. Want wasberen zijn slimme alleseters. En hoewel volgens sommige bronnen van nature wat schuw, schromen ze niet om ‘s nachts hun kostje bij elkaar te scharrelen op een grasveld waar ik alleen afgeschermd door een dun doek lig te slapen. Ze zouden me kunnen weerhouden van een reis naar dromenland.
De wasbeer zet zijn intelligentie volop in. Onder andere door zijn menu aan te passen aan wat mens en natuur te bieden hebben. Op de afvalbakken, de gratis snackbar midden op het terrein, liggen daarom zware stenen, die de wasberen nog niet verplaatsten. Als ze op een dag een list verzinnen om de keuken binnen te komen of de afvalbakken te openen, overschrijden ze de grens van betwist terrein. Ook al hebben ze waarschijnlijk geen besef van grondrechten of degelijk onderzoek naar de territoriumdrift van mensen.
Omgekeerd kan ik wel vinden dat mensen onderzoek deden naar wasberen. Ze danken hun (Nederlandse en Duitse naam) aan de waarneming dat ze van alles en nog wat eerst onderdompelen in water, voordat ze het in hun mond steken. Of ze hun voedsel intentioneel spoelen of weken in water met de bedoeling de verteerbaarheid te verbeteren, wordt - zoals het goed wetenschappelijk onderzoek betaamt - met argumenten tegengesproken. Soms als fabel afgedaan. Mogelijk een verkeerde interpretatie van het waargenomen gedrag, stellen de fabelaanhangers.
De wasbeer is een nieuweling van verre die op verschillende manieren naar Europa kon emigreren (uit Noord Amerika). Dat geldt ook voor de Europese bevolking, maar daarop is het woord invasieve exoot kennelijk niet van toepassing. Dat terwijl mensen de inheemse natuur flink uit z’n evenwicht hebben gebracht, waar je je dat van de wasberen nog kunt afvragen.
Achter de gesloten snackbar staat een grote kooi, waar inventieve mensen proberen de wasbeer te vangen: voor heropvoeding tot natuurlijk wasbeergedrag?
De strategische veldslag tussen mens en wasbeer was in Wittenberg vooralsnog onbeslist. Mogelijk dat uiteindelijk toch een van beiden het veld moet ruimen of terreinwinst prijsgeven. Maar na een nacht waarin de nieuweling zich niet aan ons vertoonde, fietsten we weer door naar andere streken. *)
*) Dit verhaal is onderdeel van een nieuw werk over een vijfweekse fietstocht door Duitsland.