INHOUD
1. Van de redactie
2. Achter de centralistische planeconomie
3. Transitvisum moet Cubaanse vluchtelingen hinderen
4. Cuba en Rusland sluiten nieuwe economische banden
5. Cartoon over de infiltratie van kroketten
6. Oudste zoon Fidel Castro was twistappel tussen twee families
7. Stijn Deman in Rekkem is voortaan Habanos-specialist
8. Recept: croquetas
9. Culturele Agenda
10. Het laatste nieuws |
CUBA U ontvangt deze CubaTips omdat u zich hebt opgegeven als abonnee.
Gratis
Geïnteresseerden kunnen zich hier voor een gratis abonnement aanmelden. Wijzigingen
Wijzigingen van uw e-mail-adres en opzeggingen/uitschrijvingen kunnen via de link hierna gemakkelijk worden doorgegeven: klik hier
Voorgaande nummers
CubaTips als E-magazine verscheen voor het eerst in april 2002. Alle nummers vanaf 15 mei 2016 zijn hier op internet te lezen. |
Het laatste nieuws uit en over Cuba op Twitter |
|
Alle actuele berichten over Cuba op Facebook |
|
BEST GEÏNFORMEERDE
WEBLOG OVER CUBA
|
|
CUBA-ARCHIEF
Dagelijkse informatie uit en over Cuba over de periode: 27 oktober 2003 t/m 23 augustus 2011 vindt u op onze archief-weblog.
KLIK HIER! |
|
Deze nieuwsbrief CubaTips is de grootste onafhankelijke wekelijkse nieuwsbrief over Cuba in Nederland en Vlaanderen. Onze Cubaweblog bevat dagelijks actueel nieuws uit en over Cuba. Beiden zijn uitgaven van de Stichting Glasnost in Cuba.
De Stichting steunt sinds 1989 (juridisch opgericht op 18 april 1990) de vreedzame mensenrechtenbeweging in Cuba. |
VRIJWILLIGERS
Onze Stichting Glasnost in Cuba is geheel onafhankelijk, bestaat uit louter vrijwilligers en ontvangt geen subsidies.
De Cubaweblog en de CubaTips zijn voor iedereen gratis. De daarvoor te maken kosten worden betaald uit vrijwillige giften van individuele sympathisanten.
U kunt uw bijdrage overmaken op:
NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba.
|
|
Stichting Glasnost in Cuba
Sint Willibrordusstraat 52, 1073 VC Amsterdam
Telefoon:
06 10 80 83 33 of 020 679 02 89
Banknr.:
NL45 INGB 0006 1317 44 van de Stichting Glasnost in Cuba
|
 De redactie van CubaTips stelt de gegevens in deze nieuwsbrief zo zorgvuldig mogelijk samen. We kunnen echter niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele foutieve informatie noch voor het gebruik van deze informatie en eventuele nadelige gevolgen daarvan. | | |
Indien deze Nieuwsbrief niet goed leesbaar is of indien de linken ervan niet goed werken, raden we u aan de versie op internet te gebruiken: klik hier. |
1. Van de redactie
Over dit nummer |
In deze CubaTips vindt u vooral veel politieke en economische informatie.
Zoals over de zwarte markt, een circuit waaraan geen Cubaan zich kan onttrekken.
Het fenomeen zwarte markt wordt ook concreet door de affaire met de Cubaanse kroketten en het staatsbedrijf Di Tú. Wij bieden u als extra het recept aan van dit populaire hapje in Cuba!
U leest verder vervolgnieuws over de gevluchte Cubaanse transgenders op Schiphol. De Volkskrant publiceerde een reportage (niet op internet beschikbaar) met enkele van hen die inmiddels in een AZC opgenomen zijn. Ze hebben weinig hoop in Nederland te kunnen blijven.
En tenslotte ook een verhaal over de familieperikelen rond de dood van Fidel's oudste zoon. |
2. Achter de centralistische planeconomie |
Als leiders van de Cubaanse Communistische Partij (PCC) ooit oprecht geloofden dat een gecentraliseerde en planeconomie efficiënter werkt dan een markteconomie, zouden ze daarmee zijn opgehouden na de desastreuze Speciale Periode, die we nog steeds niet geheel achter ons lieten. Repatriado houdt ons op de website Havana Times voor dat we ter verklaring van deze koppigheid verder moeten kijken dan de economie en ideologie. Via deze gigantische zwarte markt, controleert de staat ook zijn burgers.
 Dit economisch stalinisme werd ooit uit ideologische overtuiging verdedigd, maar sinds de bondgenoten in China en Vietnam de markteconomie invoerden en de communistische ideologie handhaafden, is dat niet langer houdbaar. Maar waarom blijft de Cubaanse Communistische Partij/regering halsstarrig hameren op een centraal geleide economie? Misschien ligt het antwoord buiten de economie en ideologie.
Zwart circuit
Elke Cubaan leeft midden in een illegale economie of "zwarte markt", of het nu gaat om het actief wegnemen van producten en diensten van de enige eigenaar van alles, de Staat, of door deze goederen passief te consumeren. Deze consumptiegoederen zijn op een andere wijze niet bereikbaar, anders dan tegen hoge prijzen in de staatswinkels. Cubanen nemen deze illegale levensstijl niet over omdat ze dat willen of vanwege criminele genen, ze doen dit omdat ze geen andere keuze hebben. Je koopt dingen op de zwarte markt of je hebt geen kleren of eten. Je kunt je huis niet opknappen en je kunt je auto niet rijden (als je er een hebt). De zwarte markt is een gigantische distributeur geworden, misschien de grootste leverancier van diensten en goederen in het land, die de producten betrekt van de Staat.
Lees verder
|
3. Transitvisum moet Cubaanse vluchtelingen hinderen |
Cubanen die via Nederland doorreizen naar een ander land moeten sinds kort een zogeheten transitvisum hebben. Dat heeft minister Halbe Zijlstra (VVD) van Buitenlandse Zaken besloten.
 Het transitvisum is een reactie op de grote toestroom van vluchtelingen van Cuba op luchthaven Schiphol. De afgelopen maanden zochten meer dan 200 Cubanen veiligheid in Nederland, het merendeel vanwege hun seksuele gerichtheid. Vooral transgender mensen vroegen asiel aan op Schiphol.
Rusland
Cubanen kunnen visumvrij reizen naar Rusland, een vlucht die een tussenstop maakt in Nederland. Maar de vluchtelingen verzaken hun reis te vervolgen. In plaats daarvan melden ze zich bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) op de nationale luchthaven.
Dat ’lek’ is nu gedicht door het transitvisum. Met zo’n visum kan een reiziger in Nederland overstappen op een vlucht naar een bestemming buiten het Schengengebied (26 Europese landen die het Verdrag van Schengen hebben ondertekend). Het vliegveld verlaten mag niet. Zonder transitvisum kunnen Cubanen niet naar Moskou reizen.
Bron: Sam Trompert, Noord-Hollands Dagblad, 7 februari 2018 |
4. Cuba en Rusland sluiten nieuwe economische banden |
De economische en handelsrelaties tussen Cuba en Rusland worden opnieuw beter. Was die relatie ooit vooral politiek-ideologisch, nu ziet Rusland Cuba vooral als een uithangbord voor zijn exportproducten naar de Latijns-Amerikaanse markt. Patricia Grogg van het persbureau IPS belicht dit thema o.a. op de website De Wereld Morgen.
 Tot het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 onderhielden Havana en Moskou nauwe politieke en economische banden. Cuba vond in de Sovjet-Unie een belangrijke afzetmarkt voor zijn belangrijkste producten, bijvoorbeeld suiker. De Sovjet-Unie leverde in ruil jaarlijks gemiddeld 13 miljoen ton olie en andere producten tegen gesubsidieerde prijzen. De voormalige ideologische bondgenoot Rusland doet de jongste jaren flinke inspanningen om zijn dominante plaats op het Caraïbische eiland terug te heroveren. Deze vernieuwde samenwerking is echter veeleer pragmatisch en gericht op economische baten.
Russische expansie
‘Er was een moeilijke periode voor beide landen, maar de relaties zijn nooit afgesprongen, er kwam geen ruis op de lijn’, zegt Aleksandr Bogatyr, Russisch handelsattaché in Cuba. Analisten stellen dat Cuba vooral sinds 2012, toen Russisch president Vladimir Poetin aan zijn derde mandaat begon, een sleutelrol speelt in de Russische expansie naar Latijns-Amerika.
In 2017 beliep de bilaterale handel tussen beide landen 270 miljoen dollar, geen overdreven groot bedrag, ‘maar het blijft groeien in een aanzienlijk ritme’, zegt Bogatyr. In 2017 komen er belangrijke contracten op vlak van transport (auto’s en kleine bussen) en apparatuur.
Strategie
‘De plannen met Rusland zijn een goede strategie’, zegt Cubaans econoom Omar Everleny Pérez Villanueva. ‘Cuba kan daardoor zijn economische en handelsrelaties diversifiëren en zo de risico’s beperken.’ De verbeterde relaties met China en de EU passen ook in die strategie. ‘Bovendien nemen de Russen de zaken ernstig. De initiatieven die ze nu realiseren, versterken de ontwikkeling van het land.’
Schuldkwijtschelding
Een cruciaal element in de verbetering van de onderlinge relaties is dat 90 procent van de Cubaanse schuld van 27 miljard is kwijtgescholden die Rusland van de Sovjet-Unie had geërfd. De resterende 10 procent, ongeveer 3,5 miljard dollar, gaat Rusland opnieuw in Cuba investeren.
Lees verder
Foto: Een schaalmodel van een draagvleugelboot van Russische makelij op de jaarlijkse internationale handelsbeurs in Havana (Jorge Luis Baños/IPS)
|
5. Over de infiltratie van kroketten |
'Compañeros en compañeras, de vijanden van de Revolutie zijn geinfiltreerd bij verschillende kraampjes van Di Tú in de hoofdstad waar men 'croquetas' verkoopt. Deze nieuwe vorm van agressie kan rekenen op de steun van kwaadwillende elementen die de Revolutie willen schaden.'
Kat: 'Aan een neef van mij in de wijk La Lisa verkocht men een halve kroket en de andere helf in El Cotorro!
(zie ook hierna het nieuwsbericht onder 10 van 7 februari 2018)
|
6. Oudste zoon Fidel Castro was twistappel tussen twee families |
Veel meer dan hun naam en een fysieke gelijkenis hadden Fidel Castro en zijn oudste zoon niet met elkaar gemeen. Fidelito, de ‘kleine Fidel’, stapte uit het leven. Hij raakte nooit uit de schaduw van de vader. Castro, een zware naam om te dragen. 
Fidel Angel Castro Díaz-Balart of ‘Fidelito’ werd geboren in 1949, tien jaar voor de Cubaanse revolutie. Hij was de enige zoon van Fidel Castro en zijn eerste vrouw, Mirta Díaz-Balart. Vader Fidel was toen nog een student in de rechten die van een revolutie droomde. Moeder Mirta was een telg uit een aristocratische familie en dochter van een prominent Cubaans politicus, Rafael José Díaz-Balart.
Bittere vechtscheiding
Het huwelijk duurde niet lang. Ze scheidden in 1955, toen Fidel Castro in Mexico in ballingschap was en daar de revolutie voorbereidde. Fidelito werd de inzet van een bittere vechtscheiding. Toen Fidel liet weten dat hij zijn zoon graag wilde zien, stuurde Mirta het jongetje naar hem toe. Fidel weigerde vervolgens Fidelito terug te sturen naar zijn moeder, omdat hij niet wilde dat hij contact had met haar familie. Waarna zij – volgens één versie van het verhaal – haar zoontje liet kidnappen en meenam naar New York. Volgens een andere versie bleef hij bij zijn vader en verspreidde haar familie, die inmiddels in Miami woonde, het verhaal dat Fidel zijn zoon had gekidnapt.
Opgevoed in gezin Raúl
Wat er ook van zij: na de Cubaanse revolutie groeide Fidelito op bij zijn vader. Of beter: op Cuba, want met zijn vader zou hij eigenlijk maar zeer sporadisch contact gehad hebben. Juan Juan Almeida, zoon van de vooraanstaande Cubaanse revolutionair Juan Almeida Bosque maar zelf een criticus van het Castro-regime, vertelde aan de in Spanje gevestigde nieuwssite Cibercuba dat hijzelf samen met Fidelito werd opgevoed in het gezin van Raúl Castro, Fidels broer en opvolger.
Spanje
Mirta Díaz-Balart ging met haar tweede man in Spanje wonen. Maar ze bezocht haar zoon geregeld op Cuba – en in 2006 zou ze daar ook haar zieke ex-echtgenoot Fidel nog ontmoet hebben. Ze verkoos Spanje boven Miami, waar haar familie inmiddels een vooraanstaande rol speelde in het verzet van de Cubaanse diaspora tegen het regime van Castro. Twee zonen van haar broer schopten het tot Congreslid voor de Amerikaanse Republikeinen.
Kernfysica
Fidel stuurde zijn zoon naar de toenmalige Sovjet-Unie, waar hij onder het pseudoniem José Raúl Fernández aan het Instituut voor Wetenschap en Nucleaire Technologie studeerde. Als eerste Cubaan ooit haalde hij er een diploma in de kernfysica.
Terug op Cuba kreeg hij als hoofd van het ‘Cubaanse nucleaire programma’ de opdracht om een Cubaanse kerncentrale te ontwikkelen. Die kwam er nooit: na de instorting van de Sovjet-Unie zag Cuba de financiële steun van Moskou wegvallen. In 1992 werd de bouw van de centrale stilgelegd.
Fidel: 'Incompetent'
Dat was een gigantische frustratie voor Fidelito, die zonder al te veel plichtplegingen ontslagen werd door zijn vader. Fidel noemde zijn zoon daarbij in het openbaar ronduit ‘incompetent’.
Sindsdien verdween Fidelito grotendeels uit het publieke leven. Hij legde zich de rest van zijn leven toe op zijn wetenschappelijke werk, waarvoor hij internationale erkenning kreeg. Ondanks zijn ‘incompetentie’ kreeg hij later toch opnieuw officiële functies, en dus ook erkenning, in eigen land. Toen hij overleed, was hij vicevoorzitter van de Cubaanse Academie voor Wetenschappen. Een politieke functie bekleedde hij echter nooit.
‘Groot verlies’
Geweten was dat Fidelito al geruime tijd aan een diepe depressie leed, waarvoor hij ook een poos gehospitaliseerd was. Zijn nicht Mariela Castro, de dochter van Raúl, suggereerde in een Twitterboodschap dat hij uit het leven was gestapt na een ‘groot verlies’. Of ze daarmee de dood van zijn op Cuba omnipresente, maar in zijn eigen leven grotendeels afwezige vader bedoelde, is niet duidelijk. Wel duidelijk is dat Fidelito een zeer complexe relatie had met zijn vader.
Ook de ideologische tegenstelling tussen de twee familieclans, langs vaders- en langs moederskant, heeft volgens verschillende media heel zijn leven op hem gewogen. Volgens Juan Juan Almeida was Fidelito zelf een schitterende, en zeer aanwezige, vader voor zijn eigen drie kinderen Fidel Antonio, Mirta María en José Raúl.
|
7. Stijn Deman in Rekkem is voortaan Habanos-specialist |
Als kersverse Habanos-specialist mag Stijn Deman van dagbladhandel Albert in Rekkem (West-Vlaanderen) voortaan de meest exclusieve Cubaanse Havana-sigaren verkopen. “En die vind je slechts in een beperkt aantal sigarenzaken”, weet Deman.  Om die erkenning te bekomen, trok hij eind vorige maand naar Cuba om er het proces van plant tot sigaar onder de loep te nemen.”
Examen
Na vijf dagen bezoeken en luisteren, kregen we een examen met veertig vragen. Met slechts een fout scoorde ik het best van alle deelnemers. Binnenkort mag ik alle speciale limited editions van de Havana-sigaren verkopen, toch wel een hele eer”, vindt de dagbladhandelaar. Stijn Deman runt zijn krantenzaak al twaalf jaar, maar twee jaar geleden sloeg hij een nieuwe weg in. Hij focust zich sindsdien op de betere sigaren en hij serveert ook koffie. De klassieke dagbladproducten blijft hij uiteraard ook nog verkopen.
”Ik heb toch al klanten van Roeselare en Waregem die speciaal naar Rekkem rijden voor een kist Cubaanse sigaren. De Franse markt veroveren is niet evident, want met tabak mag je tegenwoordig niet veel reclame meer maken.”
|
Volgens de partijkrant Granma zijn de kroketten van het staatsbedrijf Di Tú van twijfelachtige kwaliteit. Bovendien is er een illegaal circuit waar croquetas worden gemaakt voor de zwarte markt. (zie Het Laatste Nieuws onder 10 met het bericht van 7 februari).
 Maar u kunt ook zelf croquetas van hoge kwaliteit maken met bijgaand recept. In 28 stappen wordt in het Engels de bereidingswijze uiteengezet.
Ingrediënten:
Het hoofdbestanddeel is kipfilet maar u kunt er ook vis, gekookte ham, kaas of aardappelen voor gebruiken.
|
|
9. Culturele Agenda
Muziek, exposities, lezingen enz. |
* Zangavond voor Cuba: 17 februari in Nunspeet
De orkaan Irma heeft op 10 en 11 september op Cuba zeer veel schade aangericht. Ook zijn er doden te betreuren.
Om de Cubanen bij te staan, zal er op 17 februari om 19.30 uur een zangavond worden gehouden in de Dorpskerk van Nunspeet. Aan dit speciale concert werken twee grote koren mee. Jong gemengd koor Immanuel uit Urk onder de muzikale leiding van Harm Hoeve en Jeugdkoor Kinderklanken uit Nunspeet o.l.v. Hanneke van Tol - Jansen.
Beide koren zullen samen met de musici Johan van der Graaf op het orgel, Henk Jan Pap op de Piano en Henriette Barten als dwarsfluitiste een prachtig repertoire ten gehore brengen.
Vanuit de Spaanse evangelische zending zal dhr. Stam zijn indrukken over orkaan Irma delen. Het wordt een avond met een gevarieerd programma van (samen)zang en verschillende intermezzo's. De toegang is gratis. Er zal een collecte worden gehouden ten bate van SEZ voor project Irma.
* Lezing over Cuba mét Cubaanse maaltijd: 18 februari in Dordrecht
Op zondag 18 februari 2018 geeft schrijver-avonturier René Kerkhoven uit Zwijndrecht een lezing over Cuba. De lezing wordt gegeven in combinatie met een maaltijd in Cubaanse sfeer én een kort muzikaal optreden.
Nadere gegevens:
- zondag 18 februari 2018 vanaf 15.30 tot ongeveer 21.00 uur
- lezing: van 16.00 uur tot 17.30 uur.
- maaltijd: van 17.30 uur tot circa 21.00 uur.
- kosten in totaal € 35,00 p.p. alles inbegrepen (lezing met een drankje, een mojito voor de maaltijd, één drankje (wijn of Cubaans bier) tijdens maaltijd, drie gangen (vast menu), koffie met Cubaanse likeur achteraf, muzikaal optreden).
- deelname alleen na aanmelding! - locatie: Dordrecht. Adres volgt na aanmelding via: m.kerkhoven4@chello.nl (maximaal 12 personen).
* Dia's over een reis door het land van Castro: 19 februari in Middelharnis
Maandagmiddag 19 februari 2018 komt wereldreiziger Kees Terlouw dia’s vertonen over één van zijn reizen die hij met zijn partner Diny heeft gemaakt, namelijk zijn ‘Cuba-reis’: "De dia’s worden door middel van zgn. overvloeiprojectie vertoond op een groot scherm, deze manier van projecteren komt zeer rustig over." Dit op uitnodiging van PCOB-Goeree-Overflakkee. De middag wordt gehouden in verenigingsgebouw De Hoeksteen te Middelharnis en begint om 14:00 uur. Entree: €2,00.
* Cuba Is: tot 4 maart 2018: Expositie over Cuba in Los Angeles (USA)
In Annenberg Space for Photography in Los Angeles is sinds 9 september een controversiële expositie over Cuba te zien. De foto’s werden gemaakt door 20 fotografen, onder wie twee Cubaanse. Raúl Cañibano maakte bijvoorbeeld een serie over de begrafenis van Fidel Castro. Leysis Quesada over het ballet en Tria Giovan maakte een serie foto’s over Cubaanse kunstenaars in Cuba.
* Musical On Your Feet: t/m april 2018 in Utrecht Joop van den Ende en Albert Verlinde presenteren de Stage Entertainment productie On Your Feet! De swingende Broadway-show gebaseerd op het inspirerende levensverhaal van de op Cuba geboren Gloria Estefan en haar man Emilio. Gloria Estefan groeide uit tot de ‘Queen of Latin Pop’. Ze heeft al meer dan 100 miljoen platen verkocht en won zeven Grammy's. Kaarten zijn verkrijgbaar tot en met april 2018. Meer informatie: http://www.onyourfeet.nl
|
|
10. Het laatste nieuws
Dagelijks worden actuele berichten gepubliceerd in onze Cuba-weblog |
‘Geen plek voor zelfmoordenaars in Pantheon van het Vaderland’ (5 februari 2018)
 De zelfmoord van Fidel Castro Díaz-Balart kan toegevoegd worden aan de lange lijst van Cubaanse officials, die de afgelopen 60 jaar een einde aan hun leven maakten. De geschiedenis van de Cubaanse Revolutie is niet compleet zonder het hoofdstuk over de deserteurs, de ballingen en ook de zelfmoordenaars. Lees verder
|
* Alan Gross bekritiseert internetplannen Trump (6 februari 2018)
Alan Gross, de Amerikaanse burger die in Cuba 5 jaren gevangen zat vanwege zijn activiteiten voor een politieke omwenteling, vindt de pas gepresenteerde plannen van president Trump om internet in Cuba te versterken, niet geloofwaardig. Het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken zei in januari jl. een Task Force te willen formeren om de verspreiding van internet en de onafhankelijke media te versterken. Lees verder
|
* Kroketten van ‘dubieuze kwaliteit’ in staatswinkels (7 februari 2018)  Ondanks een nationaal onderzoek twee jaar geleden, blijft het staatsbedrijf Di tú illegaal gemaakte kroketten van slechte kwaliteit verkopen, aldus een bericht in de partijkrant Granma van dinsdag jl. De partijkrant meldt een onderzoek van het staatsbedrijf Empresa Productora de Alimentos (Prodal), de keten die het product levert, dat werd uitgevoerd na klachten van consumenten. Men ontdekte ‘dat 75% van de croquetas uit andere bronnen afkomstig was.’ Lees verder
|
* De invasie van de Spar en anderen (8 februari 2018)De provinciale krant 5 de Septiembre in Cienfuegos meldt dat ‘de Spaanse firma Spar sinds maandag de belangrijkste leverancier van voedsel is in deze stad’. De winkel was drie maanden gesloten wegens verbouwing. Aldus een bericht van Fernando Ravsberg op de website Cartas desde Cuba. De eerste reactie onder zijn artikel is een correctie, namelijk ‘Spar is geen Spaans bedrijf maar Nederlands met het hoofdkantoor in Waalwijk’. Lees verder
|
* Amerikaanse zaakgelastigde Philip Goldberg treedt aan (9 februari 2018) Philip Goldberg treedt morgen aan in Havana als  nieuwe zaakgelastigde van de VS. ‘Wij bevestigen dat Philip Goldberg vanaf morgen de functie van handelsattaché van de VS in Havana vervult,’ aldus een mededeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington. Lees verder |
| |
