Scroll down voor nederlandse versie , hier |
|
Si ce courrier ne s’affiche pas, cliquez sur ce lien
Is deze mail onleesbaar ? Klik hier
|
|
 |
|
News - N°20 - 08 2024
|
|
Le dividende : des inégalités !
|
Rédigé par Julien Desiderio
|
Le rapport "le Dividende des inégalités" d’Oxfam Belgique examine la manière dont les inégalités se reproduisent de façon systémique en Belgique. L'étude porte sur la façon dont la richesse créée au sein des entreprises est ensuite redistribuée (ou non) vers les salariés, les détenteurs de capitaux et la collectivité.
Pour cette étude, nous avons collecté les données des entreprises à l'aide du logiciel d'analyse financière Afin-A. Afin-A est un logiciel dont la fonctionnalité permet de rendre possible l’analyse des comptes des sociétés actives en Belgique. Il fournit des données relatives aux bilans et aux comptes de résultat des entreprises entre 2017 et 2022. La méthodologie d’Afin-A ainsi que la composition de l’échantillon d’entreprises se trouvent en annexe du rapport.
Profits ou salaires, qui alimente l’inflation ?
Dans un premier temps, l’étude aborde la question de l’évolution des marges bénéficiaires des entreprises actives en Belgique. Celles-ci sont les plus élevées depuis vingt ans. Et cela est particulièrement vrai pour le 1% des entreprises les plus grandes en termes de masse salariale. Il apparaît que, contrairement aux idées reçues, ce sont les profits des entreprises qui ont le plus contribué à alimenter la forte période d’inflation que la Belgique a connue. Ainsi, les profits ont contribué deux fois plus à l’augmentation des prix en 2021 que les salaires. En 2022, la contribution des marges des entreprises dans l’augmentation des prix était toujours 25% plus élevée que celle des salaires. Les augmentations de profits ont été privilégiées aux dépens d’augmentations de salaires et de prix justes pour les consommateurs.
Comment se répartit la richesse créée au sein des entreprises ?
La richesse créée par les salariés au sein des plus grandes entreprises actives en Belgique a progressé de plus de 45% entre 2017 et 2022. Mais, en contrepartie, la dépense moyenne par salarié au sein de ces entreprises n’a progressé que de 13%. Sur la même période, les dividendes versés aux actionnaires ont quant à eux augmentés de 23% (cf. graphique 4 - ci-dessous).
|
Chaque fois que les plus grandes entreprises réalisent 100 euros de bénéfice, elles reversent en moyenne 73 euros à leurs actionnaires (et 80 euros si l’on tient compte de l’ensemble des entreprises actives en Belgique – cf. graphique 7 ci-dessous).
|
Parallèlement, on constate que les salaires des PDG des plus grandes entreprises cotées restent à des niveaux extrêmement élevés. Il faudrait ainsi plus d’un siècle à une personne au salaire minimum pour percevoir le salaire annuel moyen d’un dirigeant du BEL20. Si la richesse créée par les salariés augmente, en revanche la part du gâteau qui leur revient diminue.
Le système fiscal belge est-il équilibré ?
Le système fiscal a une fonction de redistribution. Une fiscalité juste demande une contribution équilibrée à chacune et chacun en fonction de leurs moyens et ce, peu importe la nature des revenus. Les recettes fiscales récoltées doivent ensuite permettre de financer des politiques publiques et des services publics qui font le ciment de notre société : l’enseignement, les soins de santé, la justice, la sécurité ou encore les transports publics. Cependant, il apparaît que le système fiscal belge est taillé en faveur des détenteurs de capitaux. La Belgique est le pays de l’OCDE pour lequel l’écart de taxation entre les revenus du travail et les revenus issus de plus-values réalisées sur la vente d’actions est le plus grand. Aussi, près de la moitié des plus grandes entreprises actives en Belgique affichent un taux d’imposition moyen sur leurs bénéfices inférieur à 15% sur la période 2017-2022 et un tiers de ces entreprises affiche même un taux d’imposition moyen inférieur à 5%. Il apparaît également que le taux d’imposition effectif des dividendes se situe autour de 4,35% à peine (cf. graphique 9 ci-dessous).
|
Pour assurer une juste répartition de la richesse, tant au sein des entreprises que dans la société, Oxfam Belgique appelle le pouvoir politique à prendre des mesures ambitieuses. Cela passe entre autres par un renforcement de la lutte contre le pouvoir des monopoles, un système fiscal plus équitable et une révision de la loi sur la norme salariale de 1996.
|
Het dividend: ongelijkheid!
|
Geschreven door Julien Desiderio
|
Het rapport "Het ongelijkheidsdividend" van Oxfam België onderzoekt hoe ongelijkheid systematisch wordt gereproduceerd in België. De analyse richt zich op de manier waarop de rijkdom die binnen bedrijven wordt gecreëerd, wordt herverdeeld (of niet) onder werknemers, eigenaars van kapitaal en de bredere samenleving.
Voor deze studie hebben we bedrijfsgegevens verzameld met behulp van de financiële analysesoftware Afin-A. Dit softwarepakket maakt het mogelijk om de boekhouding van bedrijven in België te analyseren. Het biedt gegevens over de balans en de winst- en verliesrekeningen van bedrijven tussen 2017 en 2022. De Afin-A-methodologie en de samenstelling van de geselecteerde bedrijven is te vinden als bijlage bij dit rapport.
Winsten of lonen, wat versterkt de inflatie?
De studie gaat in eerste instantie na hoe de winstmarges evolueren van de bedrijven die actief zijn in België. Deze marges zijn de voorbije twintig jaar nooit hoger geweest. Dat geldt met name voor de 1% grootste ondernemingen gemeten naar loonmassa. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, blijken het de bedrijfswinsten te zijn die de grootste bijdrage hebben geleverd aan het voeden van de periode van hoge inflatie in België. De winsten hebben in 2021 dubbel zoveel bijgedragen aan de prijsstijgingen als de lonen. In 2022 was de bijdrage van de bedrijfsmarges aan de prijsstijgingen nog steeds 25% hoger dan die van de lonen. Zo gaat winstmaximalisatie ten koste van loonstijgingen en eerlijke prijzen voor consumenten.
Hoe wordt de bij de bedrijven gecreëerde rijkdom verdeeld?
De rijkdom gecreëerd door werknemers in de grootste bedrijven die actief zijn in België is tussen 2017 en 2022 met meer dan 45% toegenomen. Anderzijds zijn de gemiddelde uitgaven per werknemer in deze bedrijven met slechts 13% gestegen. De dividenden betaald aan de aandeelhouders stegen in diezelfde periode echter met 23% (zie grafiek 4 hieronder).
|
Telkens als de grootste bedrijven 100 euro winst maken, betalen ze 73 euro aan hun aandeelhouders (en 80 euro als we rekening houden met alle bedrijven die in België actief zijn – zie grafiek 7 hieronder).
|
Tegelijk stellen we vast dat het loon van de CEO’s van de grootste bedrijven in België extreem hoog blijft. Een persoon met het minimumloon zou meer dan een eeuw nodig hebben om het gemiddelde jaarloon te verdienen van een directeur van een BEL20-bedrijf. De door de werknemers gecreëerde rijkdom neemt toe, maar hun aandeel in de taart wordt kleiner.
Is het Belgische belastingstelsel evenwichtig?
Ons belastingstelsel heeft een herverdelende functie. Een eerlijk belastingsysteem vereist een evenwichtige bijdrage volgens ieders middelen, ongeacht de aard van de inkomsten. De geïnde belastinginkomsten moeten vervolgens worden gebruikt om het overheidsbeleid en de openbare diensten te financieren die de basis vormen van onze samenleving, zoals onderwijs, gezondheidszorg, justitie, veiligheid of openbaar vervoer. Het blijkt echter dat het Belgische belastingstelsel extra voordelig is voor eigenaars van kapitaal. België is bijvoorbeeld het OESO-land met het grootste belastingverschil tussen inkomsten uit arbeid en meerwaarden op de verkoop van aandelen. Bovendien betaalde bijna de helft van de grootste bedrijven actief in België gemiddeld minder dan 15% belastingen op hun winst voor de periode 2017- 2022, en betaalde een derde van die bedrijven zelfs gemiddeld minder dan 5%. Daarbij blijkt dat het effectieve belastingtarief op dividenden amper zo’n 4,35% bedraagt (zie grafiek 9 hieronder).
|
Om te zorgen voor een eerlijke verdeling van de rijkdom, zowel bij de bedrijven als in de maatschappij, roept Oxfam België de politiek op om ambitieuze maatregelen te nemen. Dat betekent dat de strijd tegen de macht van monopolies moet worden opgevoerd en dat de wet op de loonnorm uit 1996 moet worden herzien.
|
|
En savoir plus sur l'ASBL AFIN-A et ses conditions d'abonnement au logiciel
Lees meer over AFIN-A | Abonnementen
Suivez-nous également sur Twitter / Volg ons op Twitter
|
|
|
|
