Je kent vast het Engelse woord intelligence in de combinatie AI, die ik tegenwoordig overal hoor als ‘aa ie’. Mogelijk dacht je vroeger bij intelligence aan de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. De Central Intelligence Agency is onder andere bekend van het World factbook, waar ook ik wel eens een beroep op doe. Dat maakt het eerst en vooral een informatie- of inlichtingendienst. Engelstaligen kennen twee betekenissen van het woord intelligence.

Om woorden met verschillende betekenissen betekenis te geven, kan een context – iets meer dan in wat afkortingen - handig zijn. Dit soort verbindingen en contexten vind je in Oxford Collocations Dictionay – for students of English  Een superhandig boek, waarvan ik geen Nederlandse tegenhanger ken, maar dat kan samenhangen met mijn moedertaal.

Bij intelligence is één van de gebruikelijke woordcombinaties ‘human intelligence’. Het maakt duidelijk dat er artificial intelligence bestaat naast human intelligence. Intelligentie kent in het Nederlands niet zo’n toevoeging.

Toch wel verhelderend als je wilt begrijpen wat AI is. Zo bezien lijkt kunstmatige intelligentie niet helemaal in context en een snelle omzetting waar een menselijke vertaler misschien kunstmatige kennis, computergestuurde inlichtingen of datagedreven informatie van had gemaakt.

 

En dan met een U-bocht naar het omgekeerde, waar ik afgelopen weekend over struikelde: dat je twee woorden hebt en niet weet of ze eigenlijk hetzelfde betekenen. Hebben de verwante woorden diploma - oorspronkelijk bewijsstuk of aanbevelingsbrief - en getuigschrift nou dezelfde betekenis of niet?

Ooit zei een docent die misschien wel graag een diploma had willen uitreiken: ‘Je krijgt aan het eind geen diploma, want dat is een bewijs van bekwaamheid en dat kunnen we niet afgeven. We kunnen slechts getuigen dat je met goed gevolg het examen hebt afgelegd.’

 

Een zwemdiploma past prima bij het onderscheid dat deze docent maakte. Voor dat diploma heb je je drijfvermogen getoond en laten zien dat je vooruit komt in het water. Een middelbare schooldiploma is in deze uitleg alweer wat twijfelachtiger. Dat is toch vooral een startbewijs voor een vervolg in een beroepsrichting, waar je wat meer je bekwaamheden kunt tonen.

Soms heb je na het positief afleggen van een examen in het door de overheid gereguleerde onderwijs recht op een getuigschrift, onder verwijzing naar een wetsartikel. Kennelijk geen diploma. Diploma of getuigschrift? Het is alles keurig beschreven op een website van de overheid, maar uitleg over het onderscheid is er verder niet.

 

Particuliere opleiders kiezen voor zover ik kan overzien bij voorkeur voor diploma. Behalve voor de leergang waarbij ik een oorkonde en een beeldje in de wacht sleepte van de opleiding tot kralenspeler - ideeënkijker - visieontwikkelaar. Toegekend door het Hoofd en de Wachters van Eidoskoop. Dat doet dan op het oog eerder denken aan een padvindersdiploma dan aan de waardevolle scholing die het was.

Op elk diploma of getuigschrift staat de zinsnede dat iets of iemand ‘verklaart dat’ je een examen met goed gevolg hebt afgelegd.

Voorlopige conclusie: diplomering kan ook met een getuigschrift en het is eigenlijk een verklaring na een afgelegd examen. Maar oké, een examen kan ook leiden tot een rijbewijs.

 

Voor inlichtingen omtrent diploma’s kun je je wenden tot DUO. In een filmpje leggen ze uit dat je niet langer hoeft te zoeken naar je diploma’s. Maar dat probleem van zoekgeraakte getuigschriften heb ik niet, want ik heb een handig mapje. Sterker; op mijndiploma.nl zie ik alleen een certificaat voor het staatsexamen filosofie dat ik vijf jaar geleden deed. Enig bewijs van andere opleidingen – van na 1996 - ontbreekt bij DUO. Het papieren document in mijn mapje met de beste waarborgen tegen wantrouwen, fraude en de meeste water- en echtheidskenmerken is meteen ook dat ene gedigitaliseerde certificaat.

Ik vrees voor diploma-inflatie als ik straks met mijn papiertjes iets moet gaan aantonen dat in de digitale wereld niet is doorgedrongen: onnaspeurbaar voor AI en CIA. Of laat ik reëel blijven de Nederlandse ‘intelligence’.

 

Mijn mapje is voldoende gevuld. Ik wilde helemaal geen diploma meer, maar daarmee nam Akademie Vogue geen genoegen. En bij iedere officiële opleiding moet je nu eenmaal op een bepaald moment een punt zetten, ook al ben je nog niet uitgeleerd. In een feestelijke sfeer ontving ik afgelopen weekend - samen met eenenvijftig andere creatief georiënteerden - een diploma. Ik verwacht niet dat de verklaring van de examencommissie DUO zal bereiken.

 

Op 22 en 23 juni 2024 toon ik het resultaat van vier jaar ontwerpen en ontwikkelen tijdens het landelijk atelierweekend: welkom!