Nieuwsbrief Voedselbos kwekerij Arborealis zomer 2017
Kwekerij Arborealis is een eigentijdse, traditionele plantenkwekerij waar álles draait om het kweken van tuinplanten. Er is een grote keuze aan minder bekende maar sterke soorten met als specialiteit bijzondere boom- en heestersoorten, eetbare planten voor mens en dier en kruidachtigen.
Met enige regelmaat verschijnt er een nieuwsbrief van de bevlogen kwekers Sietske Metz en Micha Wieland. Mis hem niet en stuur ‘m gerust door naar andere planten- en tuinliefhebbers!
Vruchtselecties, waarom zou je er voor kiezen?
Op de kwekerij krijgen we vaak de vraag waarom het nou wel of niet verstandig is om te kiezen voor een vruchtselectie. Wat betekent dat eigenlijk, een vruchtselectie, en wat betekent het voor jouw tuin? In het geval van onze voedselbosplanten zijn veel planten vruchtselecties.
Wat is een vruchtselectie?
Vruchtselecties ontstaan doordat in een groep planten een plant ontdekt wordt die als eigenschap heeft veel meer of veel smakelijkere vruchten te maken dan zijn wilde soort.
Vruchtselecties ontstaan doordat in een groep planten een plant ontdekt wordt die als eigenschap heeft veel meer of veel smakelijkere vruchten te maken dan zijn wilde soort.
Hoe ontstaat een vruchtselectie?
Een kweker wil zo'n eigenschap graag vermeerderen. Dat doet hij door te stekken, af te leggen of te enten van die plant. Zo kloont hij die ene plant met als gevolg dat de stekken exact dezelfde eigenschappen hebben als de plant waar ze van afkomstig zijn. Zo’n plant (variëteit, cultivar of selectie genoemd) krijgt een naam; de cultivar naam. Dit is meestal de derde naam van een plant die je tussen apostroffen ziet staan, bijvoorbeeld Malus domestica ‘Katja’.
Voor selecties van sierplanten geldt hetzelfde. Het gaat dan vaak niet om de vruchtopbrengst maar om bloemkleur, vorm, bladkleur of combinaties daarvan.
Wat is het voordeel van een vruchtselectie?
Het voordeel van een vruchtselectie is dat je zeker weet dat deze plant – mits juist geplant en verzorgd – de eigenschap tot rijke en / of lekker vruchtdracht in zich heeft. Dat in tegenstelling tot een gezaaide plant waarvan het bijna altijd afwachten is welke eigenschappen deze heeft.
Bovendien dragen (geënte) vruchtselecties vaak al op zeer jonge leeftijd, omdat het gebruikte enthout genetisch al de leeftijd heeft om vrucht te kunnen dragen.
Enkele voorbeelden van vruchtselecties:
Sambucus nigra 'Korsor'. Dit is een vlierselectie die veel dikkere bessen geeft dan een zaailing vlier. Voordelen van deze plant: makkelijker plukken door de dikke bessen, gegarandeerd grote opbrengst. Deze vruchtselectie wordt vermeerderd door stek.
Corylus avellana 'Cosford'. Dit is een hazelnoot die grote vruchten geeft die makkelijk uit de schil te halen is. Dit is een groot risico bij zaailingen; je weet niet hoe klein het nootje is, of hij een goede smaak heeft en of de noot goed te kraken is. Deze selectie wordt vermeerdert door afleggers.
Sambucus nigra 'Korsor'. Dit is een vlierselectie die veel dikkere bessen geeft dan een zaailing vlier. Voordelen van deze plant: makkelijker plukken door de dikke bessen, gegarandeerd grote opbrengst. Deze vruchtselectie wordt vermeerderd door stek.
Corylus avellana 'Cosford'. Dit is een hazelnoot die grote vruchten geeft die makkelijk uit de schil te halen is. Dit is een groot risico bij zaailingen; je weet niet hoe klein het nootje is, of hij een goede smaak heeft en of de noot goed te kraken is. Deze selectie wordt vermeerdert door afleggers.
Mespilus germanica 'Westerveld'. Deze mispel geeft al op jonge leeftijd lekkere grote mispels. Deze mispel wordt vermeerderd door te enten.
Stekken, afleggen of enten?
Welke manier van vermeerderen gekozen wordt verschilt per gewas. De ene plant laat zich beter stekken, de ander laat zich makkelijker afleggen.
Vruchtselecties zijn door hun bewerkelijkere manier van vermeerderen (ten opzichte van zaaien) vaak duurder. Het grote voordeel is echter dat je wel weet dat je een plant met bewezen kwaliteiten koopt.
Nieuwigheid: Moringa oleifera
De afgelopen maanden is ons assortiment weer een heel stuk eetbaarder geworden; er zijn eenjarigen, vaste planten, struiken en wat bijzondere bomen bij gekomen. Waaronder de Moringa oleifera.
‘Waarom hebben we die nog niet?’ was de eerste reactie na het lezen van de ‘cv’ van deze plant. Van deze boom kun je namelijk werkelijk alles eten, de voedingswaarde is hoog en de mineralenrijkdom groot. Deze boom is dan ook in veel (sub)tropische landen een onmisbare voedselbron. Ze kunnen rauw, gekookt, gedroogd en als thee genuttigd worden. Vers blad is rijk aan ijzer, calcium, kalium, vitamine A, E en C en chlorofyl. Het bevat 10 keer zoveel vitamine A als wortel, 12 keer zoveel vitamine C als sinaasappels en 17 keer zoveel calcium als melk!!!
We gaan nog even door: het blad bevat 15 keer zoveel kalium als bananen en 25 x zoveel ijzer als spinazie en 9 keer zoveel eiwit als yoghurt.
De oliehoudende zaden worden voor huidverzorgingsproducten gebuikt. Ook de lange groene peulen zijn eetbaar, net als de witte bloemen. De plant wordt bij honden en paarden ingezet om stress en huidklachten te verminderen.
De luchtig ogende boom wordt in zijn oorsprongsgebied (Noord-West India) zo'n 12 meter hoog; hier zal ie dat door de te lage temperatuur 's winters bij lange na niet halen. Behandel Moringa beter als kuipplant, en zet ‘m op een beschutte warme plek. Het proberen meer dan waard! De planten zijn over enkele weken leverbaar, houd de website in de gaten!
Compost
Misschien las je het al op facebook: sinds kort verkopen we handige 40 literzakken met biologische compost. Wat ons betreft is compost de enige geschikte toevoeging als je een meerjarige plant gaat planten. Compost verbetert de structuur en vochthoudendheid van de bodem, en het vormt de basis voor de ontwikkeling van een gezond bodemleven. Als je na het geven van de compost de grond ook nog bedekt met een dun laagje blad (‘mulch’) is het helemaal mooi.
We zien jullie graag weer op de kwekerij!
Sietske Metz & Micha Wieland en medewerkers
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Facebook (ook door mensen die geen facebook hebben te volgen!)
Kwekerij Arborealis heeft haar eigen facebookpagina. Zeer regelmatig posten we hier nieuws en wetenswaardigheden over ons assortiment en de ontwikkelingen op de kwekerij. https://www.facebook.com/kwekerij.arborealis
Doe eens een plantenbon cadeau!
Via de mail kwekerij@arborealis.nl kan je voor ieder gewenst bedrag een mooie cadeaubon bestellen, te besteden op de kwekerij of via de webwinkels.
Verzending van planten per post
Via de webwinkels van www.arborealis.nl en voedselbos.arborealis.nl zijn jaarrond planten te bestellen.
We versturen het hele jaar door planten per post, echter zijn vorstperioden en zeer hete perioden uitgezonderd. In de zomermaanden gaat de frequentie van het verzenden iets omlaag i.v.m het vele werk op de kwekerij; we beperken ons dan tot 1 vaste inpakdag per week. Hiermee kan de wachttijd op een bestelling dus wat oplopen. Kijk voor meer informatie op de website onder de menukoppen Bestellen / Planten per post.
Openingstijden
Vanaf 1 maart tot 1 december zijn we geopend op donderdag, vrijdag en zaterdag van 9:00 tot 16.30 uur.
Van 1 december tot 1 maart is de kwekerij enkel open op afspraak om bestellingen op te halen.
