Vlooien
Vanwege de warme winter, zien we dit jaar de eerste insecten eerder en in grotere getalen dan vorig voorjaar. De eerste teken zijn gesignaleerd, maar ook vlooien zijn massaal tevoorschijn gekomen.
Vlooien komen veel voor bij zoogdieren en zeker bij honden en katten. Het zijn bloedzuigende, vleugelloze insecten die ongeveer 1 tot 3 mm lang worden. Ze zijn dus met het blote oog zichtbaar. Vlooien hebben goed ontwikkelde poten, waarmee ze uitstekend op een zoogdier kunnen springen. Een vlo heeft een zoogdier nodig om te kunnen overleven, want het bloed van deze dieren is de hoofdmaaltijd van een vlo. Om aan het bloed te komen, prikken ze met hun mond door de huid heen, waarna ze hun speeksel in de wond spuiten om bloedstolling te voorkomen. In dit speeksel kunnen stoffen zitten waar dieren allergisch op kunnen reageren.
De meest voorkomende vlooiensoort in Nederland is de kattenvlo (Ctenocephalides felis felis). Ook de hondenvlo (Ctenocephalides canis) komt in Nederland voor. Deze namen zijn echter verwarrend, want de kattenvlo komt ook bij de hond voor en de hondenvlo ook bij de kat. Ook mensen kunnen gebeten worden door vlooien en kunnen daardoor jeuk en soms zelfs een allergische reactie krijgen.
Cyclus van de vlo
De vlooiencyclus beslaat vier stadia: ei, larve, pop en volwassen vlo. Na een bloedmaaltijd legt een vlo witte, ovalen eieren, waar na één tot tien dagen een larve uit komt. Deze eieren glijden uit de vacht van de gastheren en zijn dus meestal op slaapplaatsen te vinden. De larven voeden zichzelf met vlooienpoep, dat deels bestaat uit bloed. Een vlooienpoepje zal na contact met water een witte omgeving rood verkleuren en is hiermee eenvoudig van bijvoorbeeld een korstje of huidschilfer te onderscheiden. De larven zijn ongeveer 2 mm lang en vermijden het zonlicht, waardoor ze vooral in kieren en spleten in de vloer(delen), diep in het tapijt of buiten onder organisch materiaal te vinden zijn. In een periode van vijf tot 11 dagen verpoppen de larven. Deze poppen vormen de uiteindelijke vlo in vijf tot 140 dagen. De totale cyclus kan dus al in 12 dagen voltooid worden, maar kan oplopen tot 190 dagen. Gemiddeld duurt de cyclus ongeveer drie tot vier weken.
Symptomen
Vlooien bevinden zich meestal op de rug, vlak boven de staart. Verder kunt u ze soms zien in de liezen en oksels. Wanneer een vlooienkammetje over deze plekken gehaald wordt, zijn vlooien of vlooienontlasting op deze plekken te ontdekken. Houdt er echter rekening mee dat vlooien niet de hele dag op een huisdier doorbrengen. Een groot deel van de vlooien (ongeveer 95%) bevindt zich namelijk in de omgeving. Het kan dus lijken alsof een huisdier geen vlooien heeft, terwijl zich wel degelijk een plaag in de omgeving van het huisdier afspeelt.
Vlooien kunnen verschillende klachten geven. Veel dieren krijgen jeuk en sommige dieren kunnen zelfs een allergische reactie krijgen. Deze kan zich uiten in een huidontsteking over het hele lijf (miliaire dermatitis, komt vooral bij katten voor) of een kapotgebeten of -gekrabde plek (vooral bij de hond), ook wel een hotspot genoemd. Vlooien kunnen ook lintwormen (Dipylidium caninum) overbrengen. Het wordt daarom aangeraden om dieren die een vlooienbesmetting hebben ook te ontwormen!
Behandeling en preventie
Tegenwoordig zijn veel middelen op de markt voor de bestrijding van vlooien. Pipetten beschermen uw dier meestal een maand tegen vlooien. Sommige pipetten werken ook tegen wormen of teken en voor jonge kittens en pups is een spray of een speciale pipet beschikbaar. Daarnaast zijn er ook pillen op de markt die één tot zelfs drie maanden werkzaam tegen vlooien zijn. Deze pillen hebben veel voordelen boven het gebruik van pipetten, waaronder een eenvoudige toediening, geen reacties op de huid en het gebruik van pillen is ideaal voor honden die vaak zwemmen. Voor katten is een injectie op de markt die eens per half jaar gegeven moet worden en die de vlooien onvruchtbaar maakt. De vlooien worden echter hierdoor niet gedood, waardoor het meestal ook nog nodig is een behandeling tegen vlooien te geven.
Omdat vlooienlarven niet op dieren, maar in nesten in huis leven, is het ook belangrijk de omgeving te behandelen. Veel vlooienmiddelen werken ook tegen deze larven in de omgeving, maar wanneer er daadwerkelijk een vlooienplaag in huis is, is het vaak onvoldoende om alleen de huisdieren te behandelen. Het is in dat geval ook verstandig het huis zelf te behandelen met antivlooienspray. Verder is dagelijks zeer goed stofzuigen erg belangrijk en vergeet daarbij kleine kiertjes, gaten en favoriete ligplekken van uw huisdier niet, omdat de larven en eieren zich vooral daar nestelen. Mandjes, kussentjes en dekentjes moeten zoveel mogelijk gewassen worden. Vergeet ook niet om alle honden en katten in huis te behandelen; zij delen immers hun vlooien!
Bronvermelding: Voor de informatie in deze tekst is gebruik gemaakt van Parasieten bij hond en kat, auteurs P.A.M. Overgaauw en E.Claerebout
