Nieuwsbrief Kracht van Utrecht initiatief: Onze agenda, waar we in 2026 voor staan

Onze agenda, waar wij in 2026 voor staan

De Kracht van Utrecht is in 2025 verder opgeschoven naar de leefwereld, vaker denkend vanuit de mens in zijn leefomgeving (vanuit het begrip nabijheid). Deze blik op de directe leefomgeving leert ons dat het burgerinitiatief als middel essentieel blijft om gezamenlijke doelen te halen in stad en regio Utrecht op het gebied van natuur, gezondheid en klimaat. We richten ons minder op (kritiek hebben op) beleidsvorming en op maatschappelijke agendering van (nieuwe) infrastructuur, ruimtelijke ordening en mobiliteit – allemaal woorden uit de systeemwereld.

Ook in 2026 is de Kracht van Utrecht weer actief als inwonersinitiatief voor duurzame mobiliteit in de stad en regio Utrecht ten behoeve van klimaat, natuur & gezondheid. Nabijheid en leefwereld zijn hiervoor belangrijk, vanuit een aantrekkelijk toekomstperspectief voor stad en regio. Wat is, met het oog op onze regio in 2050, op dit moment de maatschappelijke agenda waar we samen voor staan?

Een toekomstperspectief op 2050: Stad en regio Utrecht in een verstedelijkte samenleving

De verstedelijking van Nederland is nog maar net begonnen. Steeds meer mensen gaan wonen waar de kansen het grootst zijn. Kansen om te wonen, te werken, te leven. Bijkomen doe je op vakantiedagen, even de hectiek uit. Senioren zoeken voorzieningen en willen het leven blijven vieren. De stad of stedelijke regio wint het dan ruimschoots van rentenieren in dorpen zonder houdbare voorzieningen. De toename in eenpersoonshuishoudens versterkt de behoefte aan reuring in de nabije omgeving. Alleen gezinnen trekken uiteindelijk de stad nog uit, maar ook voor hen is het geboden voorzieningenniveau bepalend.

De regio Utrecht-Amersfoort blijft nog tientallen jaren een magneet, waar, als alle geplande woningbouw wordt doorgezet, de snelle bevolkingsgroei bepalend is voor de ruimtelijke ordening en mobiliteit. Hetzelfde zien we rond Amsterdam en in de regio Den Haag/Leiden. En buiten de Randstad, bijvoorbeeld rondom Eindhoven, de regio Arnhem/Nijmegen, maar ook bijvoorbeeld de stad Groningen.

De stad als magneet voor de regio

Omdat de ruimte in de stad niet toeneemt, is er een grens aan de inbreiding. Uiteindelijk worden de regio’s steeds meer de motor. De mobiliteitskeuzes voor deze regio’s worden in de komende jaren gedaan. Naast de 10-minuten stad is de 30-minuten regio van belang. Want je wilt binnen een half uur bij je werk of school of sportclub of theater zijn. Hoe je er komt maakt veel minder uit.

Wat betekent deze ontwikkeling voor de regio Utrecht? Meer rails voor OV? Snelle elektrische bussen? Goede regionale fietsinfrastructuur? Voorzieningen beter spreiden binnen de regio? Hoe koppelen we veilig (max. 30 km/uur!), groen en gezond wonen aan snelle mobiliteit? Natuurlijk rijdt er in 2050 geen vervoermiddel meer op fossiele brandstof. De regio is schoon en klimaatneutraal.

Welk perspectief levert deze groeiende regio op nabijheid van voorzieningen, op de pendel tussen stad en regio? Er valt nog een agenda te vullen om hier samen een antwoord op te vinden.

Onze inbreng voor het publieksboek van Hans Buiter

Wat is jouw toekomstperspectief?

Vanuit de Kracht van Utrecht hechten wij belang aan het perspectief op de toekomst, aan scenario’s, maar ook aan inzichten vanuit het verleden. Wat waren de belangrijke en bepalende kantelpunten in de besluitvorming in de regio? Samen met de auteur zoeken we hoe het boek kan bijdragen aan onze visie op een Utrechtse samenleving met blijvende aandacht voor natuur, gezondheid en klimaat.

Perspectieven op de inwoner in stad en regio onder motto: Stad in, stad uit!
Kantelpunten in de geschiedenis: wanneer werden welke besluiten over het verkeer genomen, hoe ontstonden er nieuwe mogelijkheden?
De menselijke kant, hoe is de pendel voor de inwoner veranderd? Voor de ondernemer, de scholier en student, de werknemer, de toerist, enz.
Metropoolregio? Utrecht gezien in zijn omgeving, steden als magneten, woest aantrekkelijk maar soms ook wel heel druk. Wat is de positie en ambitie van de kleine dorpen/steden rondom grotere steden? Idem van de provincie Utrecht?

Gebruikersperspectief op verbindingen in de regio, een voorbeeld

De OV-verbinding tussen Houten en Driebergen/Zeist is een voorbeeld voor ons gebruikersperspectief. Op een provinciale bijeenkomst spraken Wouter Le Fevre (gemeente Houten) en Jan Korff de Gidts (Kracht van Utrecht) over de toekomst van het OV in nieuwe woonwijken. De gemeente Houten heeft een gebiedsvisie op Houten-Oost vastgesteld waarin een OV-verbinding zou passen. Daarop hebben zij gezamenlijk een eerste ideeënschets voor het verbinden van Houten via Odijk/Kersenweide naar Station Driebergen/Zeist besproken. Hoe gaan we contact zoeken met lokale initiatiefnemers en daarmee buslijn 43 versterken?

Burgerinitiatieven!

Er blijken heel veel bewonersinitiatieven aan de gang te zijn in de Provincie Utrecht, vooral op het gebied van energie. De redactie ontdekte deze kaart op internet: de partnerkaart van de Natuur en Milieu Federaties. Op de kaart zijn in blauw heel veel burgerinitiatieven in de regio Utrecht en Amersfoort verzameld. Er zijn al 224 partners!

Huis voor Actief Burgerschap

We zijn op bezoek geweest bij Het Huis voor Actief Burgerschap in de Bibliotheek op de Neude. We zien mogelijkheden om Het Huis beter te benutten voor de onderlinge contacten in regio en provincie. En Zeist heeft een Stadslab.

Bericht over Amelisweerd

Minister Tieman heeft de deadline voor zijn ‘huiswerk’ voor het Tracébesluit gehaald, inclusief de verbreding van de A27. De Raad van State had hem namelijk in april een half jaar de tijd gegeven om onder andere de stikstofparagraaf beter te onderbouwen. De minister moest bijvoorbeeld aantonen dat door toename van het autoverkeer op de verbrede A27 de natuur op de Veluwe niet zou verslechteren.

Uiteraard zullen de bij de beroepsprocedure betrokken organisaties samen met de vereniging Vrienden van Amelisweerd (VvA) en juristen van de Vereniging Leefmilieu tegen deze reparatie van het Tracébesluit in beroep gaan. Ondertussen zullen zij ook de politiek (de Tweede Kamer en de in Den Haag formerende partijen) van informatie voorzien, zodat ook zij de keuze maken voor het behoud van Amelisweerd en het uitwerken van alternatieven voor de automobiliteit.

De film Strijdbaar (55 minuten) van Filmmaker Floris Meinardi is te zien via deze link van RTV Utrecht. Floris onderzoekt in deze unieke film de drijfveren van Jos Kloppenborg en Jan Korff de Gidts, twee strijdbare burgers van Utrecht die zich al bijna 50 jaar inzetten voor het behoud van het bos Amelisweerd.