|
Nieuwsbrief Sensomotorische integratie
November 2015 |
|
In deze nieuwsbrief wordt er weer ingegaan op een van de vele vragen die regelmatig worden gesteld. Dit keer over het verschil tussen hooggevoeligheid en sensomotorische integratie problemen.
Verzwaringsdekens zijn hulpmiddelen die door veel therapeuten worden gebruikt. Daarom aandacht voor een recent artikel over de veiligheid en het nut van het gebruik van een verzwaringsdeken.
In verband met de decembermaand maar liefst vier speelgoedtips. Mocht je op zoek zijn naar een origineel cadeautjes dan is hier misschien iets bij. Of kijk eens bij het aanbod van de verschillende leveranciers of bij cadeautips.
Ook het net uitgekomen boek 'Wiebelen en friemelen in de klas' kan mogelijk nog op je verlanglijst. Het is een aanrader zeker als je met het onderwijs te maken hebt.
Ook aandacht voor 'draagbare technology' om lichaamsgevoel te versterken. Misschien een mogelijkheid die in de toekomst goed te gebruiken is.
Voor paramedici die eerder een SI cursus hebben gevolgd, gaat estaSI Trainingen een tweedaagse cursus 'Casuïstiek SI' geven, en een driedaagse cursus 'SI en Automutilerend gedrag'. Tot slot de data van cursussen sensorische informatieverwerking die in 2016 in Ermelo beginnen. Bekijk het uitgebreide aanbod - mogelijk is er een geschikte cursus voor je bij.
Veel leesplezier.
Els |
|
Vragen over Hooggevoeligheid (HSP)
Er worden mij regelmatig vragen gesteld over hooggevoeligheid en de relatie met sensomotorische integratie. Hierbij enkele van die vragen en mijn (persoonlijke)antwoorden daarop:
Bestaat er een verband tussen hoogevoeligheid en problemen met sensomotorische integratie?
Ik denk zeker dat er een verband bestaat tussen hooggevoeligheid en problemen met sensorische informatie verwerking of sensomotorische integratie. Gedeeltelijk is het een andere naam voor hetzelfde proces.
Wat is het verschil tussen hoogevoeligheid en problemen met sensomotorische integratie?
Bij problemen met de sensomotorische integratie of sensorische informatieverwerking gaat het er simpel gezegd om, dat zintuigprikkels die informatie verschaffen, die we nodig hebben bij je dagelijks functioneren en het leren van nieuwe dingen, dat we die prikkels langs ons heen laten gaan of dat we die prikkels vervelend vinden of er last van hebben. Als we last van bepaalde zintuigprikkels hebben, dan storen ze ons en willen we eigenlijk van die prikkels af. We gaan geen verbinding met die prikkels aan. In beide gevallen - zowel het last hebben van de prikkels als ze langs ons heen laten gaan - hebben we geen toegang tot de informatie van die zintuigprikkel, waardoor problemen met het dagelijks functioneren en met het aanleren van nieuwe dingen kunnen ontstaan.
Bij hooggevoeligheid ligt de nadruk op het opmerkzaam zijn en soms last hebben van prikkels die anderen niet opmerken, prikkels die anderen langs zich heen laten gaan. Mochten we geen last hebben van die prikkels maar in staat zijn om extra informatie uit zintuigprikkels te halen, dan kunnen we dat zien als een talent. Bijvoorbeeld situaties en stemmingen van andere personen goed aanvoelen. Ongeveer zoals een beroepsmucicus, die naar een collega luistert, daar veel meer informatie uit haalt dan de meeste anderen.
Hooggevoeligheid als talent is meestal geen probleem en zouden we ook niet als een sensomotorisch integratie probleem moeten beschouwen. Hooggevoeligheid en last hebben van prikkels, waar anderen geen last van hebben, kan wel een probleem zijn, en heeft dan een grote overeenkomst met sensomotorische integratie problemen. Meestal is het niet zo zwartwit en hebben veel hooggevoelige personen gauw last van bepaalde prikkels, maar voelen situatie's en dergelijke ook heel goed aan.
Zijn er algemene adviezen voor mensen met hooggevoeligheid?
Door de grotere gevoeligheid voor zintuigprikkels in het algemeen zijn hooggevoelige kinderen en volwassenen vaak meer omgevingsgericht en staan letterlijk en figuurlijk iets minder stevig in hun schoenen. Mogelijk stimuleert de moderne maatschappij met een overvloed aan visuele en auditieve informatie, en wat minder bewegen deze ontwikkeling. We moeten er dan vooral voor zorgen dat we niet overspoeld worden door zintuigprikkels vanuit de omgeving. Het is belangrijk dat de zintuigprikkels vanuit de omgeving en vanuit ons eigen lichaam in balans zijn. Dat kan door regelmatig spelletjes en activiteiten te doen waarbij we de zintuigenprikkels vanuit ons eigen lichaam versterken zoals bewegings- en voelspelletjes. Maar ook mindfulness of yoga kunnen behulpzaam zijn. Zie ook activiteiten voor hooggevoelige kinderen.
|
|
Evaluating the Safety and Effectiveness of the Weighted Blanket With Adults During an Inpatient Mental Health Hospitalization
Tina Champagnea, Brian Mullenb, Debra Dicksonc & Sundar Krishnamurtyd
Dit artikel is verschenen op 18 september 2015 in Occupational Therapy in Mental Health, Volume 31, Issue 3, 2015.
Er is gekeken naar de veiligheid en het effect van een verzwaringsdeken van ongeveer 14 kg. Er bleek geen indicatie dat de deken onveilig was. Met name had de deken effect op de vermindering van angst. Ook belangrijk voor een aantal mensen met sensomotorische integratie problemen.
|
|
Speelgoedtip: Blaasparcours
Blaasspelletjes helpen om de ademhaling te reguleren zonder dat je daar specifiek aandacht aan besteedt, zoals bij Mindfulness. Doordat je bij dit soort spelletjes wat dieper gaat ademhalen, worden met name de rompspieren ingeschakeld. Dit geeft extra spiergevoel (proprioceptieve informatie) en stabiliteit, wat de concentratie ten goede komt. De bedoeling van dit spel is: wie lukt het om in de kortste tijd het balletje met een rietje in het doel te blazen? Er worden drie verschillende ballen bij geleverd. De keuze van de balletjes bepaalt de moeilijkheidsgraad. Het spel bestaat uit tien spelborden van hout (150 x 150 mm), rietjes, twee styropor ballen, 2 houten ballen en 2 knikkers. Het spel is voor €39,90 verkrijgbaar bij K2.
|
Speelgoedtip: Sensory Tubes
Sensory Tubes bestaat uit vier doorzichtige buizen, acht dichte draaidoppen om de buizen af te sluiten en vier draaidoppen met gaten erin die lucht doorlaten. De buizen kunnen worden gevuld met verschillende materialen. De buizen zijn dan geschikt om naar te kijken, bewegingen, geluiden en geuren te ervaren. Ik vind de Sensory Tubes geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar. Ze lokken meer uit tot onderzoeken dan ik in eerste instantie dacht. Door er mee aan de gang te gaan, stapelen de mogelijkheden zich steeds meer op. De verschillende zintuigprikkels maken dat het kind zijn aandacht richt, en vooral het zelf bewegen met de buizen, maakt dat het kind die aandacht vasthoudt en met de buizen gaat experimenteren. Door de vele mogelijkheden zijn Sensory Tubes ook geschikt voor kinderen en zelfs voor volwassenen met een lichamelijke of een verstandelijke handicap. De buizen zijn voor €29,95 verkrijgbaar via de webshop van Toys42hands. U kunt meer lezen over de spelmogelijkheden op de blog van toys42hands die ik op hun verzoek heb geschreven.
|
|
Speelgoedtip: Speurneus Langoor
Speurneus Langoor Compact is een spel waarbij je goed moet luisteren om verschillende geluiden van elkaar te onderscheiden. Veel kinderen vinden dit soort spelletjes leuk, waardoor ze zich gemakkelijker op het spel kunnen concentreren. Speurneus Langoor bestaat uit 24 kaartjes en een bijbehorende CD waarop de 24 verschillende geluiden staan, zoals het geluid van een hond, auto en boormachine. Met behulp van plaatjes moeten kinderen aangeven welk geluid zij horen. In de handleiding staan nog andere spelmogelijkheden, hard-zacht, kort-lang, enzovoort. Het spel is voor €19,95 verkrijgbaar bij Senso-care.
|
|
Voeldomino bestaat uit een set van 28 royale houten dominostenen van 5 x 10 cm en een stevig houten kistje. De dominostenen hebben verschillende opppervlakten.
Net als bij een gewoon domino, zoek je dezelfde bij elkaar. Je kunt het verschil voelen tussen de verschillende oppervlakten of herkennen aan de kleuren.
Heel geschikt voor kinderen die minder goed voelen of minder goed zien, maar ook voor alle andere kinderen is het leuk om het dominospel nu eens op een andere manier te spelen. Als je duidelijk het verschil tussen de stenen wilt laten voelen, kun je de dominostenen het beste in een sloop aanbieden. De kinderen kunnen dan hun ogen open houden als ze aan de dominostenen voelen. Voor kinderen die verschillende materialen al gauw vervelend vervelend vinden om te voelen, kan het spel het beste eerst worden gespeeld terwijl ze de verschillende oppervlakten kunnen zien. Mogelijk durven ze het daarna ook met hun ogen dicht of met de dominostenen in een sloop. H et spel is voor €23,50 verkrijgbaar bij webshop Eelke Verschuur. Bij deze webshop is ook een voelmemo voor €13,50 verkrijgbaar.
|
|
Boekrecensie:
Wiebelen en friemelen in de klas
Over de invloed van zintuiglijke prikkelverwerking op leren
Auteurs: Monique Thoonsen en Carmen Lamp. Paperback, 228 pagina's. Uitgave van Pica, 2015.
De auteurs hebben een zeer overzichtelijk en goed leesbaar boek geschreven over de invloed van de verwerking van zintuigprikkels op leren. Zij zijn er in geslaagd om op een eenvoudige manier te beschrijven op welke manier leerkrachten sensomotorische activiteiten kunnen gebruiken waardoor het voor de leerling gemakkelijk wordt om op te letten en mee te doen met de schoolse activiteiten. Hoewel zij dat niet in hun boek benoemen, gebruiken ze de indeling van Winnie Dunn uit haar boek Leven met Sensaties. Leerlingen worden dan ingedeeld in vier groepen - een leerling die onderprikkelt is en passief, onderprikkelt en actief, overprikkelt en actief en overprikkelt en passief. In de Nederlandse vertaling van het boek van Dunn worden dat respectievelijk toeschouwers, zoekers, sensors en vermijders genoemd. Na analyse van bepaald gedrag van de leerling wordt besloten of hij kalmerende of activerende activiteiten nodig heeft. De grote kracht van dit boek is het enorme aantal activiteiten of strategieën die je met een leerling of leerlingen kunt toepassen. Strategieën om te activeren en te kalmeren - op je stoel, naast je stoel, in het klaslokaal en buiten het klaslokaal. Het zijn allemaal activiteiten die eenvoudig zijn toe te passen en door de leerlingen gemakkelijk zijn uit te voeren. Eigenlijk worden alle situaties die bij het schoolse leven voorkomen wel besproken. Van de leerkracht vraagt het wel een andere benaderingswijze. Hij vraagt zich niet meer af, of de leerling wel oplet, maar of de leerling wel voldoende geactiveerd of gekalmeerd wordt om mee te kunnen doen. Het is te hopen dat veel leerkrachten worden uitgedaagd om deze strategien te gaan toepassen en zo op deze andere manier naar de leerlingen gaan kijken. De auteurs noemen dat kijken met een ZIP-bril, ZIntuiglijke Prikkelverwerking. Dat is dan weer een nieuwe Nederlandse term voor sensorische integratie, sensorische informatieverwerking of sensomotorische integratie hetgeen de duidelijkheid niet ten goede komt.
Samenvattend: Het is een zeer overzichtelijken goed leesbaar boek, dat er verzorgd uitziet, met heel veel leuke gekleurde tekeningen waar alle situaties van het schoolse bestaan aan de orde komen. Het nodigt uit om meteen mee aan de slag te gaan. Aanbevolen voor alle leerkrachten!
Samen met andere boeken geschikt voor professionals in het onderwijs vindt u het boek op boeken voor leerkrachten. Het boek is daar ook voor € 24,95 te bestellen.
|
|
Keep your shirt on
Increase body awareness through wearable technology
Als deelnemer aan een van de workshops, ben ik betrokken geraakt bij het project 'Keep your shirt on', waar onderzoek wordt gedaan naar het vergroten van lichaamsgevoel door middel van draagbare technology. Op hun website schrijven zij daar zelf over:
In the project, we focussed on veterans suffering from post-traumatic stress disorder and explored how wearable technology can help them deal with stress and anxiety in everyday life. We have created a design fiction to make the problem and solution space concrete, and to raise debate about this topic. A design research proposal is currently being developed. The project team, funded by an NWO grant, is a partnership between the Faculty of Industrial Design Engineering at TU Delft and Kudding & Partners, a leading healthcare consultancy.
Het onderzoek richt zich momenteel vooral op de toepassing bij oorlogsveteranen. Maar de toepassing bij andere doelgroepen is zeker niet uit te sluiten. Extra lichaamsgevoel is waarschijnlijk voor veel mensen met prikkelverwerkingsproblemen ook een mogelijkheid om om te gaan met hun angststoornissen en een hoog stress niveau. Ook lijken mij toepassingen bij mensen met een verstandelijke handicap en mensen met dementie tot de mogelijkheden behoren. Een interessante ontwikkeling. Op de website staat ook nog een korte filmpje en een beschrijving van hun onderzoek. Keep your shirt on
|
|
Cursussen sensorische informatieverwerking voor paramedici:
De verschillende cursussen sensomotorische integratie worden nu onder de naam sensorische informatieverwerking door EstaSI georganiseerd. Aan de opzet en inhoud van de cursussen sensomotorische integratie die van 1983 tot en met 2012 in Groningen werden georganiseerd, is verder niets veranderd. Uiteraard worden wel steeds de nieuwste inzichten op het gebied van SI in de cursussen verwerkt. Er is nu ook een cursus georganiseerd voor paramedici werkzaam met ouderen en dementerenden.
Cursusplaats: Ermelo.
Tiendaagse cursussen sensorische informatieverwerking die in februari 2016 beginnen:
Cursus voor ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten werkzaam met kinderen (zonder verstandelijke beperking):
- 4 en 5 februari, 10 en 11 maart, 14 en 15 april, 19 en 20 mei, 23 en 24 juni 2016
Deze cursus wordt gegeven door Esther Fleurbaay.
Zie voor verdere informatie EstaSI
Cursus voor ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten werkzaam met kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking:
- 18 en 19 februari, 17 en 18 maart, 21 en 22 april, 26 en 27 mei, 30 juni en 1 juli 2016
Deze cursus wordt gegeven door Cor Reusen.
Zie voor verdere informatie EstaSI
Achtdaagse cursussen sensorische informatieverwerking die in het voor- en het najaar van 2016 beginnen:
Cursus voor ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten en andere professionals met een HBO opleiding werkzaam met ouderen en dementerenden:
- 28 en 29 januari, 10 en 11 maart, 7 en 8 april, 12 en 13 mei 2016.
- 15 en 16 september, 13 en 14 oktober, 10 en 11 november, 8 en 9 december 2016.
Deze cursussen worden gegeven door Erik Storck.
Zie voor verdere informatie EstaSI |
|
Studiedagen voor paramedici die eerder een SI cursus hebben gevolgd:
Er worden door estaSI trainingen ook weer studiedagen georganiseerd voor paramedici die eerder de cursus sensomotorische integratie of een vergelijkbare cursus hebben gevolgd. De cursusplaats is Ermelo.
- Voorjaar 2016: 5 en 6 april, 31 mei 2016
Deze studiedagen worden gegeven door Cor Reusen.
- Voorjaar 2016: 22 en 23 maart 2016
- Najaar 2016: 13 en 14 december 2016
- Najaar 2015: 3 en 4 december 2015
- Voorjaar 2016: 11 en 12 februari 2016
- Voorjaar 2016: 25 en 26 januari 2016
- Najaar 2016: 22 en 23 november 2016
Deze cursus worden gegeven door Cor Reusen.
Zie voor verdere informatie estaSI
|
|
Cursus sensorische informatieverwerking voor anders opgeleiden:
Cursussen voor orthopedaggogen, psychologen, leerkrachten, remedial teachers, sociaal pedagogische hulpverleners, groepsleiders, verpleegkundigen en andere hulpverleners of professionals met een HBO opleiding.
De cursussen sensomotorische integratie worden nu onder de naam sensorische informatieverwerking door estaSI georganiseerd. Aan de opzet en inhoud van de cursussen sensomotorische integratie die van 1983 tot 2012 in Groningen werden georganiseerd is verder niets veranderd. Uiteraard worden wel steeds de nieuwste inzichten op het gebied van SI in de cursussen verwerkt. Er wordt nu ook een cursus georganiseerd voor paramedici en professionals met een HBO opleiding werkzaam met ouderen en dementerenden.
Cursusplaats: Ermelo.
Zesdaagse cursussen sensorische informatieverwerking die in oktober 2015 beginnen:
Voor orthopedagogen, psychologen, groepsleiders, sociaal pedagogisch medewerkers, remedial teachers, leerkrachten, verpleegkundigen en andere professionals werkzaam met kinderen (zonder verstandelijke beperking):
Deze cursus wordt gegeven door Esther Fleurbaay.
Zie voor verdere informatie EstaSI
Voor orthopedagogen, psychologen, groepsleiders, sociaal pedagogisch medewerkers, remedial teachers, leerkrachten, verpleegkundigen en andere professionals werkzaam met kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking:
Deze cursus wordt gegeven door Cor Reusen.
Zie voor verdere informatie EstaSI
Achtdaagse cursussen sensorische informatieverwerking die in het voor- en in het najaar van2016 beginnen
Voor ergotherapeuten, fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten en andere professionals met een HBO opleiding werkzaam met ouderen en dementerenden:
-
28 en 29 januari, 10 en 11 maart, 7 en 8 april, 12 en 13 mei 2016.
-
15 en 16 september, 13 en 14 oktober, 10 en 11 november, 8 en 9 december 2016.
Deze cursus wordt gegeven door Erik Storck.
Zie voor verdere informatie EstaSI |
|
U krijgt deze nieuwsbrief omdat u in mijn adressenbestand voorkomt.
Iedereen die belangsteling heeft voor sensomotorische integratie, sensorische integratie, sensorische informatieverwerking of sensory processing kan zich voor de nieuwsbrief aanmelden via de website sensomotorische integratie. Aanmelden.
Deze nieuwsbrief zal afhankelijk van de beschikbare wetenswaardigheden verschijnen. U kunt ook informatie voor deze nieuwsbrief insturen.
|
|
Met vriendelijke groet
Els Rengenhart
| |
